Ρευστότητα 3 δισ. ευρώ τα τρία προσεχή χρόνια υπολογίζεται ότι θα διοχετευθεί από τις τράπεζες στον αγροτικό τομέα, μέσω της «κάρτας του αγρότη», οι αιτήσεις για την έκδοση της οποίας ξεκινούν την άνοιξη. 

Πρόκειται για «φρέσκο χρήμα» που θα διατεθεί μέσω των τραπεζών Alpha, Εθνική και Eurobank, οι οποίες, έπειτα από συμφωνία που έχει υπογραφεί με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, αναλαμβάνουν να προεξοφλήσουν την κοινοτική επιδότηση που καταβάλλεται στα τέλη του έτους σε 620.000 αγρότες που είναι δικαιούχοι του ΟΠΕΚΕΠΕ και δυνητικά μπορούν να αποκτήσουν την κάρτα. Το ποσό της ετήσιας προεξόφλησης που θα δοθεί με τη μορφή ρευστότητας υπολογίζεται στο 1 δισ. ευρώ και είναι, ουσιαστικά, το 80% της βασικής ενίσχυσης που δίνεται κάθε χρόνο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. 

Η βασική ενίσχυση ανέρχεται στο 1,3 δισ. ευρώ και, ουσιαστικά, η τράπεζα αναλαμβάνει να προεξοφλήσει την κοινοτική επιδότηση σε ποσοστό 80% ή 90% σε κάποιες περιπτώσεις περίπου εννέα μήνες νωρίτερα, δηλαδή τη στιγμή που ο αγρότης χρειάζεται το κεφάλαιο. Να σημειωθεί ότι, εκτός από τη βασική ενίσχυση μέσω της ΚΑΠ, δίνονται κάθε χρόνο άλλα 700 εκατ. ευρώ ως «πράσινη ενίσχυση», με συγκεκριμένα κριτήρια που συνδέονται με τη συμμόρφωση σε περιβαλλοντικούς κανόνες. 

Η «κάρτα του αγρότη» θα λειτουργήσει ως μηχανισμός για τη μείωση του κόστους παραγωγής, αφού θα χορηγείται αυστηρά για την προμήθεια αγροτικών εφοδίων, ενισχύοντας τη διαπραγματευτική θέση του αγρότη στο τρίγωνο «τράπεζες, συνεταιρισμοί, προμηθευτές», που εξαιτίας τού ότι βαρύνεται από τις χρόνιες παθογένειες του συστήματος έχει σήμερα περιορισμένη πρόσβαση σε ρευστότητα. Το επιτόκιο προεξόφλησης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί κάτω από το 5%, έναντι 9% που είναι σήμερα ο μέσος όρος δανειοδότησης των αγροτών, και το οποίο μπορεί να φτάσει το 10% μαζί με τις προμήθειες. Αντίστοιχα θα λειτουργήσει ως εργαλείο άμεσης ρευστότητας, αφού, εκτός από τη δυνατότητα πληρωμής αγροτικών εφοδίων, θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την πληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο αλλά και για την πληρωμή λογαριασμών ενέργειας, ύδρευσης κ.λπ. 

Η τεχνολογική υποδομή στην οποία στηρίζεται η κάρτα αποκλείει τη χρήση της για καταναλωτικούς σκοπούς, αφού επιτρέπει τον διαχωρισμό των καταστημάτων (βάσει κωδικού) που πωλούν προϊόντα ή εμπορεύματα στα οποία μπορεί αποκλειστικά να γίνεται η χρήση της. Η αναγνώριση του κωδικού προμηθευτή απορρίπτει κάθε κατηγορία που δεν αναφέρεται σε συγκεκριμένες δαπάνες και εξασφαλίζει την ορθολογική χρήση της. Αρκετοί είναι αυτοί που χαρακτηρίζουν το εγχείρημα «το πρώτο πείραμα γενικευμένης εφαρμογής του πλαστικού χρήματος», χωρίς το αυξημένο ρίσκο του δανεισμού, αφού η κοινοτική επιδότηση είναι σε κάθε περίπτωση εξασφαλισμένη. 

Οι τρεις τράπεζες, που έχουν συμπράξει με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για την προώθηση της κάρτας, εξηγούν ότι η προώθησή της σπάει τα ταμπού του υψηλού κόστους χρηματοδότησης του αγροτικού τομέα, στον βαθμό που η στοχευμένη χρήση της θα ωφελήσει όλο το κύκλωμα των εμπλεκόμενων μερών στην αγροτική παραγωγή, αποτρέποντας φαινόμενα υπερχρέωσης του αγροτικού κόσμου που υπήρξαν στο παρελθόν και οδήγησαν στον αποκλεισμό μερίδας των αγροτών από την τραπεζική χρηματοδότηση. 

Το όφελος, ωστόσο, δεν εξαντλείται στη χορήγηση ρευστότητας. Πολύ περισσότερο θα λειτουργήσει ως εργαλείο για την εξυγίανση της αγοράς, εξομαλύνοντας τις ταμειακές υποχρεώσεις των αγροτών και ενισχύοντας τη διαπραγματευτική τους θέση στο κύκλωμα παραγωγής και διακίνησης, που αποτελεί το αδύνατο σημείο του αγροτικού κόσμου. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των τραπεζών, η απελευθέρωση ρευστότητας 3 δισ. ευρώ την προσεχή τριετία είναι ικανή να αντισταθμίσει τα βάρη που συνεπάγεται η νέα φορολογία που επιβάλλεται στους αγρότες και η οποία για πρώτη χρονιά επιβάλλεται και στις κοινοτικές επιδοτήσεις. Πολύ περισσότερο θα εκκαθαρίσει το κύκλωμα και θα αποτελέσει σημείο εκκίνησης για τον εκσυγχρονισμό της αγροτικής παραγωγής σε μια κρίσιμη περίοδο για τη χώρα, κατά την οποία ο αγροτικός κόσμος θα πρέπει να επαναπροσδιορίσει τη θέση του, αξιοποιώντας με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο τα χρήματα της ΚΑΠ, που είναι εξασφαλισμένα έως το 2020. 

Κάρτα-πολυεργαλείο 

Η «κάρτα του αγρότη» θα φέρει το λογότυπο του διεθνούς οργανισμού Visa International ή MasterCard Worldwide, θα διαθέτει μαγνητική πίστα και chip και θα έχει λειτουργικότητα χρεωστικής ή πιστωτικής κάρτας. Η κάρτα θα διατίθεται στους αγρότες (γεωργούς και κτηνοτρόφους) - δικαιούχους βασικής ενίσχυσης, εφόσον το επιθυμούν, μόνο με την αίτηση του ενδιαφερομένου προς τη συνεργαζόμενη τράπεζα, στην οποία και θα δηλώνεται ο τηρούμενος καταθετικός λογαριασμός στον οποίο και θα πιστωθεί η βασική ενίσχυση. Με «εγγύηση» τη βασική ενίσχυση, ο αγρότης θα μπορεί πριν την εισπράξει: α) να κάνει αγορές, μέσω POS, από επιχειρήσεις στις οποίες γίνονται αποδεκτές κάρτες πληρωμών με το σήμα Visa International ή MasterCard Worldwide και οι οποίες εντάσσονται στις κατηγορίες επιχειρήσεων που σχετίζονται με την κάλυψη των γεωργικών αναγκών των παραγωγών (αγροεφόδια αναλώσιμα, όπως σπόροι, φάρμακα, λιπάσματα, ζωοτροφές, κτηνιατρικά φάρμακα, πρόσθετα ζωοτροφών, καύσιμα κίνησης ελκυστήρων, αγροτικό ρεύμα, ανταλλακτικά – συνεργείο αγροτικών μηχανημάτων), β) να εξοφλεί οφειλές του σε πιστοποιημένους φορείς υποβολής δήλωσης ενιαίας ενίσχυσης, γ) να εξοφλεί τρέχουσες οφειλές του έναντι ΕΛΓΑ, ΟΓΑ και Δημοσίου, δαπάνες έκδοσης και χρήσης εργοσήμου, καθώς και το κόστος αίτησης αγροτικών ενισχύσεων και δ) να κάνει ανάληψη μετρητών μέχρι ποσοστού 10% του πιστωτικού ορίου του συνδεδεμένου με την κάρτα λογαριασμού. 

Eυγενία Τζώρτζη (Καθημερινή)