Μέχρι το τέλος του 2019 σχεδιάζει να έχει γκρεµίσει την πλειοψηφία των σταθµών διοδίων η κυβέρνηση προκειµένου να υλοποιηθεί η αναλογική χρέωση µε τη χρήση δορυφορικής τεχνολογίας και οπτικής αναγνώρισης πινακίδων σε όλο το εθνικό δίκτυο.

Το περίφηµο σχέδιο Σπίρτζη, το οποίο ενεργοποιείται τον επόµενο µήνα µε την προκήρυξη ενός διαγωνισµού-µαµούθ, συνολικού ύψους 400,5 εκατ. ευρώ, κινείται στη λογική της κρατικοποίησης του Ταµείου των διοδίων που σήµερα ανήκει στη δικαιοδοσία του κάθε παραχωρησιούχου ξεχωριστά.

∆ιαχειρίστρια του θα είναι η νέα Υπηρεσία Οδικών Τελών, που προβλέφθηκε µε νοµοθετική ρύθµιση του κ. Σπίρτζη και στην οποία ο υπουργός πρόκειται να εκχωρήσει πλήθος εξουσιών και αρµοδιοτήτων. Οι παραχωρησιούχοι εµφανίζονται µουδιασµένοι από τη στρατηγική του υπουργείου και προεξοφλούν τη δηµιουργία ενός νέου Ταµείου Εθνικής Οδοποιίας (ΤΕΟ).

Στις ενστάσεις που διατυπώνονται είναι η ικανότητα του νέου φορέα να διαχειριστεί αποτελεσµατικά τους αυτοκινητόδροµους αλλά και το αποτυχηµένο και αµαρτωλό ΤΕΟ που αποτελεί αναµφισβήτητα ένα κακό παράδειγµα της προηγούµενης περιόδου.

Η Υπηρεσία Οδικών Τελών θα στελεχωθεί µε προσωπικό που εκτιµάται ότι θα ξεπεράσει τα 400 άτοµα, ενώ θα αναλάβει την είσπραξη, την εκκαθάριση και την απόδοση στους ιδιώτες των διοδίων κατόπιν διαπραγµάτευσης µε τους παραχωρησιούχους και, πρωτίστως, µε τις τράπεζες. 

Μολονότι το υπουργείο δεν έχει ανοίξει πλήρως τα χαρτιά του ως προς τις λεπτοµέρειες του σχεδιασµού, η δηµοπράτηση του αναλογικού συστήµατος δροµολογεί τις διαδικασίες για τη µετάβαση στη χιλιοµετρική χρέωση, που είναι ο απώτερος σκοπός του νέου µηχανισµού. 

Το κόστος του αναλογικού συστήµατος θα επωµιστεί ο κρατικός προϋπολογισµός, αρχής γενοµένης

από φέτος, όπου προβλέπεται η δέσµευση ποσού 100 εκατ. ευρώ το οποίο εκτιµάται ότι θα διατεθεί για την εγκατάσταση του συστήµατος στην Εγνατία Οδό. 

Για το 2019 προβλέπεται να επεκταθεί και στους άλλους αυτοκινητοδρόµους µε τη διάθεση 270 εκατ. ευρώ. Το υπόλοιπο ποσό θα κατανεµηθεί µε ετήσιες δαπάνες περίπου 10 εκατ. ευρώ από το 2020 έως το 2022. 

Από την υποχρέωση αυτή εξαιρούνται οι παλαιότερες συµβάσεις της Αττικής Οδού και της Γέφυρας Ρίου - Αντιρρίου.

Σήµερα οι σταθµοί διοδίων απασχολούν πάνω από το 50% των εργαζοµένων των εταιρειών παραχώρησης και συνολικά, σύµφωνα µε στοιχεία της Hellastron (τoυ φορέα που εκπροσωπεί το σύνολο των αυτοκινητοδρόµων µε διόδια), πάνω από 3.360 άτοµα προσωπικό. Εξ αυτών τα 469 άτοµα η Αυτοκινητόδροµος Αιγαίου (Μαλιακός - Κλειδί), τα 455 η Ολυµπία Οδός (Κορίνθου - Πατρών), τα 321 η Νέα Οδός (Αντίρριο - Γιάννενα και Μεταµόρφωση-Σκάρφεια), τα 311 ο Μορέας (Κόρινθος-Τρίπολη-Καλαµάτα) και 119 άτοµα η Κεντρική Οδός (Ξυνιάδα-Τρίκαλα). Εφόσον λοιπόν υλοποιηθεί ο σχεδιασµός, περισσότερα από τους µισούς θα χρειαστεί να εγκαταλείψουν τις θέσεις εργασίας τους, αφού το δορυφορικό σύστηµα καταργεί τους σταθµούς διοδίων.

Στο υπουργείο Υποδοµών θεωρούν ότι µε τη λειτουργία των αναλογικών διοδίων εξαλείφεται ένα µεγάλο λειτουργικό κόστος των παραχωρήσεων, γεγονός που ανοίγει τον δρόµο για την επαναδιαπραγµάτευση µε τις τράπεζες και τους παραχωρησιούχους των εσόδων των οδικών αξόνων.

Οι εταιρείες, από την πλευρά τους, εµφανίζονται επιφυλακτικές στην προοπτική του αναλογικού συστήµατος και προσπαθούν να ζυγίσουν τις επιπτώσεις που θα έχει στις εισπράξεις τους.

Τα επιχειρήµατα του υπουργείου είναι ότι οι χρήστες δεν θα σταµατούν συχνά για να πληρώσουν διόδια αλλά και ότι στους αυτοκινητοδρόµους θα µπουν αυτοκίνητα που σήµερα επιλέγουν τους παράδροµους ή άλλες διαδροµές για να µην πληρώνουν. Αρα δυνητικά η κίνηση µπορεί να αυξηθεί.

Εταιρείες και τράπεζες δεν είναι διατεθειµένες να θυσιάσουν τα έσοδά τους, γι’ αυτό και δεν θα είναι εύκολο να συµπλεύσουν µε το υπουργείο αν δεν λάβουν εγγυήσεις από το ∆ηµόσιο σε περίπτωση που τα έσοδα είναι χαµηλότερα απ’ όσα έχουν υπολογίσει. Για φέτος τα έσοδα των παραχωρήσεων από διόδια εκτιµάται ότι θα φτάσουν τα 600 εκατ. Ευρώ.

Mαριάννα Τζάννε (Business Stories)