Την άνοιξη του 2019, σύμφωνα με το πιο αισιόδοξο σενάριο, θα δούμε να φτάνει στoν σιδηροδρομικό σταθμό της Λάρισας το πρώτο υπερσύγχρονο τρένο της ΤΡΑΙΝΟΣΕ .

Ο ακριβής χρόνος που οι Ιταλοί ιδιοκτήτες της ΤΡΑΙΝΟΣΕ θα δροµολογήσουν τα υπερσύγχρονα τρένα Pendolino της σειράς «Ασηµένιο Βέλος», θα εξαρτηθεί από την ολοκλήρωση της ηλεκτροκίνησης στην κεντρική σιδηροδρoµική αρτηρία Αθήνα - Θεσσαλονίκη, που ξεκίνησε να µελετάται στις αρχές της δεκαετίας του ’80 και θα ολοκληρωθεί εκτός απροόπτου φέτος (!). 

Οι νέοι συρµοί θα αναπτύσσουν ταχύτητα 250 χιλιοµέτρων την ώρα στο ελληνικό δίκτυο, επιτυγχάνοντας διάρκεια ταξιδιού 3,5 ωρών από 5 ώρες και 10 λεπτά που είναι σήµερα. Τις υπηρεσίες όµως που παρέχει η σειρά «Κόκκινο Βέλος» -επιτυγχάνει ταχύτητες 300 χιλιοµέτρων στον ευρωπαϊκό Νότο- θα κάνει πολύ καιρό να τις δει ο ελληνικός σιδηρόδροµος. 

Στόχος της Ferrovie dello Stato Italiane είναι η εµπορική λειτουργία των νέων τρένων να γίνει την άνοιξη του 2019. Είναι όµως πολλά τα κοµµάτια του παζλ που θα χρειαστεί να συµπληρωθούν για να επιτευχθεί η αναγέννηση του ελληνικού σιδηρόδροµου, που πέρασε κυριολεκτικά από σαράντα κύµατα και χρειάστηκε πάνω από 20 χρόνια για να βγει από τη µιζέρια και την ανυποληψία. 

Ετσι, ακόµη και σήµερα, ύστερα από τρία επιχειρησιακά προγράµµατα και ουκ ολίγες εργολαβίες, κάποιες από τις οποίες θα γραφτούν µε µελανά χρώµατα στο έπος του σιδηροδρόµου, ηλεκτροκίνηση έχουµε περίπου στα 400 χιλιόµετρα του Αθήνα - Λάρισα - Θεσσαλονίκη και υπολείπεται ένα µικρό κοµµάτι, µήκους 54 χιλιοµέτρων, στο Λιανοκλάδι - ∆οµοκός, το οποίο θα παραδοθεί, σύµφωνα µε την ΕΡΓΟΣΕ, εντός του επόµενου διµήνου. 

Οι Ιταλοί ασκούν ισχυρές πιέσεις στον ΟΣΕ και την ΕΡΓΟΣΕ ώστε να ολοκληρώσει τα έργα της ηλεκτροκίνησης για να δείξουν τα πραγµατικά τους όπλα στις επιβατικές και εµπορευµατικές µεταφορές, που θα κάνουν το τρένο ανταγωνιστικό του αεροπλάνου και θα προσφέρουν ανέσεις που θα ανάγουν το ταξίδι σε µοναδική εµπειρία για τους επιβάτες. «Οπου µπήκαν στην Ευρώπη σύγχρονα τρένα, µε ταχύτητες 300 χλµ./ώρα, οι αεροπορικές εταιρείες σταµάτησαν ή περιόρισαν το µεταφορικό τους έργο», αναφέρει ο κ. Χρήστος ∆ιονέλλης, διευθύνων σύµβουλος της ΕΡΓΟΣΕ. 

Πιλοτική πρεµιέρα στη ∆ΕΘ 

Εδώ και λίγες µέρες το Pendolino, το ταξίδι του οποίου διήρκεσε τρεις µέρες από τους Ιταλικούς Σιδηροδρόµους στη Ρώµη, βρίσκεται στις εγκαταστάσεις της Ελληνικής Εταιρείας Συντήρησης Σιδηροδροµικού Τροχαίου Υλικού (ΕΕΣΣΤΥ) στη Θεσσαλονίκη. Από την Τρίτη 4 Σεπτεµβρίου θα ξεκινήσει πιλοτικά δροµολόγια αυστηρά για το προσωπικό της ΤΡΑΙΝΟΣΕ στο τµήµα Κατερίνη - Θεσσαλονίκη που είναι πλήρως ηλεκτροδοτούµενο. Η επίσηµη τελετή είναι προγραµµατισµένη για το Σάββατο 8 Σεπτεµβρίου, όταν το τρένο θα σφυρίξει πανηγυρικά στην έναρξη της ∆ιεθνούς Εκθεσης της Θεσσαλονίκης και θα γίνουν τα αποκαλυπτήριά του στο κοινό. Στη συνέχεια θα πάρει τον δρόµο της επιστροφής για την Ιταλία, µέχρι η διοίκηση να δώσει το πράσινο φως για επιστρέψει στον ελληνικό σιδηρόδροµο. «Μέχρι τις 31 Οκτωβρίου θα έχουµε παραδώσει και το τελευταίο τµήµα της Νέας ∆ιπλής Σιδηροδροµικής Γραµµής Υψηλών Ταχυτήτων Τιθορέα - Λιανοκλάδι - ∆οµοκός συνολικού κόστους 374 εκατ. ευρώ», δηλώνει ο κ. ∆ιονέλλης. Πρόκειται για τα τελευταία χιλιόµετρα της µεγάλης εργολαβίας (Λιανοκλάδι - ∆οµοκός) µε την οποία θα δοθεί σε κυκλοφορία και η δεύτερη µεγαλύτερη σήραγγα (µετά το Καλλίδροµο), η σήραγγα του όρους Οθρυς, αλλά και το επιβλητικό δηµιούργηµα της κρεµαστής Γέφυρας 26 στην περιοχή Εκκάρα ∆οµοκού. 

Πεντάµηνη καθυστέρηση 

Η εργολαβία θα παραδοθεί µε πεντάµηνη καθυστέρηση και παρά τις πιέσεις της κοινοπραξίας (κοινό σχήµα από τις εταιρείες Ακτωρ, ΤΕΡΝΑ, J&P Αβαξ) να δοθεί παράταση έως τα τέλη του έτους. Ακόµη όµως και αν επιτευχθεί η τήρηση των χρονοδιαγραµµάτων για την παράδοση του έργου, υπολείπεται η ολοκλήρωση δύο πολύ σηµαντικών εργολαβιών. 

Πρόκειται για τα συστήµατα ανάταξης και αναβάθµισης της σηµατοδότησης (η υπογραφή της συµπληρωµατικής σύµβασης µε την κοινοπραξία Τοµή-Alstom βρισκόταν για 8 µήνες στο Ελεγκτικό Συνέδριο) αλλά και τα συστήµατα τηλεδιοίκησης ETCS (European Train Control System), για τα οποία παρατηρούνται σηµαντικές καθυστερήσεις και δεν µπορούν να λειτουργήσουν εάν δεν ολοκληρωθεί η σηµατοδότηση. 

Σήµερα σηµατοδότηση και συστήµατα ETCS διαθέτει µόνο το τµήµα Τιθορέα - Λιανοκλάδι, καθώς ήταν µέσα στη σύµβαση του έργου. Στην αγορά του σιδηροδρόµου διευκρινίζουν ότι η ΤΡΑΙΝΟΣΕ θα µπορούσε να ξεκινήσει δροµολόγια ακόµη και πριν από την ολοκλήρωση των πολύ σηµαντικών αυτών έργων, χρησιµοποιώντας άλλου τύπου τρένα, τα οποία θα αναπτύσσουν ταχύτητες που θα κυµαίνονται µεταξύ 160 και 200 χλµ. Εφόσον ολοκληρωθούν τα έργα ηλεκτροκίνησης και οι δοκιµές στα συστήµατα ασφάλειας ETCS, τα νέα τρένα, που πρωτοεµφανίστηκαν στην Ιταλία τη δεκαετία του ’90, θα µπορούν να αναπτύσσουν ταχύτητα έως και 250 χλµ./ώρα. 

Σύµφωνα µε τον πρόεδρο των µηχανοδηγών της ΤΡΑΙΝΟΣΕ Κώστα Γεννηδούνια, δύο επιπλέον προϋποθέσεις (πλην της ηλεκτροδότησης και της σηµατοδότησης-ETCS) εκκρεµούν για να ξεκινήσει το µεγάλο ταξίδι µε τα γρήγορα τρένα. Η πρώτη είναι η εκπαίδευση του προσωπικού (µέχρι στιγµής για το Pandolino έχουν εκπαιδευτεί 3 µηχανοδηγοί) και η δεύτερη η αναζήτηση εγκαταστάσεων από την ΕΕΣΣΤΥ προκειµένου να µπορούν να συντηρηθούν τα νέα τρένα. «Οταν έµπαινα στον ελληνικό σιδηρόδροµο ήταν η εποχή που είχε ξεκινήσει από τα υπουργεία Συγκοινωνιών και Συντονισµού η µεγάλη συζήτηση για ένα Εθνικό Σχέδιο Μεταφορών. Οι µελέτες είχαν ξεκινήσει από τις αρχές της δεκαετίας του ’80, αλλά υπήρξε µεγάλη συζήτηση για τη χάραξη και τις ταχύτητες που θα αναπτυχθούν», σηµειώνει ο κ. ∆ιονέλλης, από την παλιά φουρνιά των σιδηροδροµικών που βλέπουν µετά από δεκαετίες το σχέδιο να υλοποιείται. «Τιθορέα - Λιανοκλάδι - ∆οµοκός» 

Η κατασκευή της Νέας ∆ιπλής Σιδηροδροµικής Γραµµής Υψηλών Ταχυτήτων «Τιθορέα - Λιανοκλάδι - ∆οµοκός» ξεκίνησε το 1997 και είναι ένα από τα πολυπλοκότερα έργα του σιδηροδροµικού άξονα της χώρας. Το κόστος του ανήλθε επισήµως σε 1,8 δισ. ευρώ, υπερπηδώντας πλήθος τεχνικών και διαχειριστικών προβληµάτων. Το πρώτο κοµµάτι παραδόθηκε στις αρχές του χρόνου και περιελάµβανε το «Τιθορέα - Λιανοκλάδι» όταν η συνολική παράδοση ήταν προγραµµατισµένη για το 2004! 

Το έργο αντικαθιστά το ορεινό κοµµάτι της υφιστάµενης µονής γραµµής µήκους 122 χλµ. µε Νέα ∆ιπλή Σιδηροδροµική Γραµµή Υψηλών Ταχυτήτων µήκους 106 χιλιοµέτρων. Η νέα χάραξη ξεκινά από τον σιδηροδροµικό Σταθµό Τιθορέας, κατευθύνεται ανατολικά διασχίζοντας το όρος Καλλίδροµο µε δίδυµη σήραγγα µήκους 9.036 µέτρων η καθεµία και ακολουθώντας διαδροµή µέσω της πεδιάδας του Σπερχειού ποταµού καταλήγει στον Σιδηροδροµικό Σταθµό Λιανοκλαδίου. 

Στη συνέχεια διασχίζει το όρος Οθρυς µε δίδυµη σήραγγα µήκους 6.380 µέτρων η καθεµία και ακολουθώντας διαδροµή µέσω της αποξηραµένης λίµνης Ξυνιάδας ανέρχεται στον σιδηροδροµικό σταθµό ∆οµοκού.

Ζ.Η. με πληροφορίες από Μαριάννα Τζάννε (Bussinestores)