Το μεγάλο παιγνίδι που έχει ήδη ξεκινήσει και θα σηματοδοτήσει τις επόμενες δεκαετίες, διεξάγεται μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας και αφορά την παγκόσμια ηγεμονία. Κυρίαρχος του κόσμου θεωρείται ότι θα είναι αυτός που θα ελέγξει στον μεγαλύτερο βαθμό την υψηλή τεχνολογία και τις πληροφορίες στο μέλλον. Γύρω από αυτόν τον κεντρικό άξονα φαίνεται να συγκεντρώνονται η ένταση και ο ανταγωνισμός που θα διαμορφώσει τον νέο γεωπολιτικό χάρτη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε οικονομική δύναμη και πολιτική επιρροή για τις δύο σημερινές υπερδυνάμεις. Οι συγκρούσεις λογικό είναι να κλιμακωθούν σε βάθος χρόνου, γιατί μιλάμε για κολοσσιαία συμφέροντα. Στο παιγνίδι αυτό, ωστόσο, η Ευρώπη δεν έχει καμία συμμετοχή προς το παρόν, περιορίζοντας ακόμη περισσότερο τον ρόλο της στις παγκόσμιες εξελίξεις.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν πράγματι στραμμένη όλη την προσοχή τους σήμερα πάνω στην Κίνα και στη βάση αυτή οικοδομούν την εξωτερική και την οικονομική τους πολιτική, αρχής γενομένης από τον εμπορικό πόλεμο που κήρυξε η κυβέρνηση Τραμπ. Σκοπός των ΗΠΑ είναι αρχικώς να κλείσουν το μεγάλο εμπορικό έλλειμμα, ύψους 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με την Κίνα και να ανακόψουν την ανάπτυξή της, η οποία σταδιακά οδηγεί στην οικονομική και τεχνολογική παντοδυναμία της ασιατικής υπερδύναμης. Οι Κινέζοι κινούνται, ως γνωστόν, με πολύ μεγάλη ταχύτητα σε τομείς όπως η πληροφορική, η τεχνητή νοημοσύνη κ.λπ., γεγονός που έχει τρομάξει ολόκληρο το αμερικανικό σύστημα, το οποίο σχεδιάζει πάντα τις κινήσεις του με ορίζοντα είκοσι και τριάντα ετών. Οι Κινέζοι σημειώνουν άλματα σε αυτούς τους τομείς αιχμής και πολλοί ανεξάρτητοι παρατηρητές εκτιμούν ότι σε δέκα χρόνια θα έχουν υποσκελίσει τους Αμερικανούς.
Γύρω από αυτόν τον άξονα για τη διεκδίκηση της παγκόσμιας ηγεμονίας λέγεται ότι περιστρέφεται σιγά σιγά ολόκληρος ο μηχανισμός εξουσίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, ανεξάρτητα από τις εσωτερικές αντιθέσεις που επικεντρώνονται στον Τραμπ και στον τρόπο που διοικεί. Στρατηγικό λάθος, μεταξύ των άλλων, θεωρείται η διάρρηξη των σχέσεων που επιδιώκει η παρούσα αμερικανική κυβέρνηση με την Ευρώπη, ενώ αντιθέτως θα έπρεπε και σε αυτή την κούρσα του παγκόσμιου ανταγωνισμού να παρέμενε αδιάσπαστο το μέτωπο της Δύσης. Η Κίνα καλλιεργεί και ενισχύει τις σχέσεις της, για παράδειγμα, με τη Ρωσία, που ήταν εξόχως εχθρικές στο παρελθόν. Η Αμερική, αντιθέτως, σπάει τους δεσμούς της με την Ευρώπη, που παραδοσιακά ήταν πολύ ισχυροί. Η Αμερική επιλέγει μια πολιτική απομόνωσης σε σχέση με την Ευρώπη, την ίδια ώρα που η Κίνα, από την άλλη πλευρά, προσπαθεί να διεισδύσει οικονομικά στην Ευρώπη και να ασκήσει επιρροή. Φαίνεται, κατά κάποιον τρόπο, σαν να μη θέλουν άλλο την εμβάθυνση της παγκοσμιοποίησης σήμερα οι Ηνωμένες Πολιτείες (φοβούμενες ότι αλλάζουν εις βάρος τους οι συσχετισμοί), ενώ τώρα την προωθεί η Κίνα για τα δικά της ασφαλώς συμφέροντα. Μέσα σε αυτές τις εντυπωσιακές ανατροπές και την παγκόσμια ένταση, το πρόβλημα είναι ότι η Ευρώπη παραμένει εντελώς αμέτοχη. Δυστυχώς! Διότι ο άγριος ανταγωνισμός μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας αναπόφευκτα θα επιφέρει τεράστιες ανακατατάξεις στο εμπόριο, στην τεχνολογία, στο περιβάλλον, στην ενέργεια, στην άμυνα και αλλού.
Γιάννης Κοτόφωλος (Καθημερινή)
