«Αδραξε την ευκαιρία και προχώρησε». Αυτό θα µπορούσε να είναι το µότο της ζωής και δράσης του επιχειρηµατία Ευάγγελου Χαϊδά με καταγωγή από την Ρεντίνα Καρδίτσας. 

Ως αρχιτέκτονας διέκρινε από νωρίς ότι το ελληνικό µάρµαρο ποιότητας έχει πολλές ευκαιρίες στο εξωτερικό. Αργότερα, όταν ισχυροποίησε την Ικτίνος Μάρµαρα και έπαιρνε βραβεία για τις εξαγωγές, συνέχισε µε την ίδια θέληση, µακριά από τα φώτα της δηµοσιότητας, δίχως πολλά λόγια. 

Πριν από µερικά χρόνια, σε ένα ταξίδι στην Κίνα του τότε πρωθυπουργού Αντώνη Σαµαρά, ήταν ένας από τους Ελληνες επιχειρηµατίες που υπέγραφαν µια σηµαντική συµφωνία για εξαγωγές µαρµάρου προς την αχανή χώρα. 

Σήµερα ο ίδιος πρόεδρος και διευθύνων σύµβουλος της Ικτίνος αλλά και η νεότερη γενιά (Ιουλία, Λυδία, Αναστασία-Ιουλία) έθεσαν τις νέες βάσεις για τη διατηρήσιµη ανάπτυξη της Ικτίνος, καθώς πρόσφατα εξαγόρασαν το εργοστάσιο της Λαζαρίδης, εξαγορά που, όπως θα δούµε, θα προσθέσει τζίρο 10 εκατ. ευρώ τα επόµενα χρόνια. 

Πώς ξεκίνησε 

Πριν από 44 χρόνια ο σηµερινός πρόεδρος και ιδρυτής της Ικτίνος ξεκινούσε ως αρχιτέκτονας τη δραστηριοποίησή του στον χώρο των κατασκευών. Στα έργα του τού άρεσε χρησιµοποιεί τα µάρµαρα στη διακόσµηση των κτιρίων (µασίφ) και των σπιτιών. Εντέλει, αυτό αποδείχτηκε επιλογή ζωής. 

Θέλησε να γνωρίσει περισσότερο τον κλάδο και αρχικά µέσω κάποιων φίλων του µαρµαράδων διαπίστωσε ότι επρόκειτο για ένα υλικό που θα µπορούσε να εξαχθεί από την Ελλάδα, µια χώρα που διαθέτει κοιτάσµατα, πολλά εκ των οποίων είναι ανεξάντλητα. Από την πρώτη στιγµή ήθελε να δηµιουργήσει µια επιχείρηση η οποία θα είχε εξαγωγικό προσανατολισµό. Το 1973 συµµετείχε στην εταιρεία Μάρµαρα Ελλάδος. Εκεί γνώ- ρισε καλύτερα τον χώρο του µαρµάρου. Εναν χρόνο µετά ιδρύει την Ικτίνος Ελλάς. Επέλεξε το όνοµα του αρχιτέκτονα του Παρθενώνα για την εταιρική ταυτότητα και, όπως θα δούµε, αυτό έµελλε να γίνει γνωστό στην παγκόσµια αγορά µαρµάρου. 

Η Ικτίνος σήµερα εξάγει σε 90 χώρες µε τις µεγαλύτερες αγορές Στις πρώτες απόπειρες εξαγωγών ο κ. Χαϊδάς θυµάται ότι «ήταν πάρα πολύ δύσκολο, επικρατούσε δυσπιστία στην αγορά του εξωτερικού». Σιγά-σιγά, όµως, δηµιουργήθηκε ένα καλό όνοµα, το οποίο συνεχίζει έως τις ηµέρες µας στις διεθνείς εκθέσεις µαρµάρου. Η εταιρεία λειτούργησε το ερ- γοστάσιό της στη Μεταµόρφωση της Αττικής, όπου µέχρι σήµερα είναι η έδρα της και οι κεντρικές εγκαταστάσεις. Η δυνατότητα εξαγωγών έστρεψε την εταιρεία στην απόκτηση λατοµείων, όπου εξορύσσεται η πρώτη ύλη.

Το 1998 η Ικτίνος προχώρησε στην εξαγορά ενός εργοστασίου µαρµάρων στα Βριλήσσια (Φειδίας), το οποίο µέχρι σήµερα επεξεργάζεται µάρµαρα και εκτελεί εργασίες για τρίτους. ∆ύο χρόνια µετά, το 2000, η Ικτίνος πραγµατοποιεί ένα ακόµη σηµαντικό βήµα εισάγοντας τις µετοχές της στο Χρηµατιστήριο Αθηνών. Από τότε µέχρι σήµερα, κάθε χρόνο εµφανίζει σηµαντική αύξηση κερδοφορίας και τζίρου. 

Σήµερα διαθέτει τέσσερα λατοµεία (Χρυσή Αράχνη, Θάσου, Βώλακα, Νέστου). Αυτά της Θάσου και του Βώλακα διαθέτουν βεβαιωµένα αποθέµατα 150.000 και 300.000 κυβικών. Το δε προσωπικό που απασχολεί φτάνει τους 351 εργαζόµενους, ενώ µε τη νέα επένδυση θα αυξηθεί ο αριθµός του. 

Χρονιά-ρεκόρ 

Στο πρώτο 9µηνο η Ικτίνος έδειξε πόσο αποδίδουν οι επενδύσεις των προηγούµενων χρόνων, καθώς και η καλή συγκυρία της αγοράς. Οι πωλήσεις ανήλθαν σε 32,5 εκατ. ευρώ από 21,7 εκατ. ευρώ. Τα κέρδη προ χρηµατοοικοµικών (EBITDA) υπερδιπλασιάστηκαν σε 12,6 εκατ. ευρώ, από 5,2 εκατ. το 2016. Τα καθαρά κέρδη µετά φόρων ανήλθαν σε 7,8 εκατ. ευρώ έναντι 2,5 εκατ. το 2016. Η εξαγορά ενός νέου εργοστασίου ήταν κάτι που αναζητούσε εδώ και καιρό η εισηγµένη εταιρεία. Η ευκαιρία δόθηκε καθώς ο διαχειριστής της Λαζαρίδης εκποίησε το εργοστάσιο και χώρους 35 στρεµµάτων. Η Ικτίνος απέκτησε τη µονάδα αντί 1,6 εκατ. ευρώ δίχως δανειακά βάρη. Εκεί θα προχωρήσει σε επενδύσεις ύψους 5 εκατ. ευρώ (ανανέωση µηχανολογικού εξοπλισµού). Σε βάθος χρόνου, η διοίκηση της εταιρείας εκτιµά µια αύξηση του τζίρου κατά 10 εκατ. ευρώ από τη νέα µονάδα. Μεγάλα οφέλη θα προκύψουν και από τις οικονοµί- ες κλίµακος (µεταφορικά κόστη), αλλά και από την αύξηση της παραγωγής. Την ερχόµενη άνοιξη, η µονάδα θα είναι έτοιµη να λειτουργήσει ισχυροποιώντας περαιτέρω την Ικτίνος. 

Μεγάλη ζήτηση για τα ελληνικά µάρµαρα 

Από τους παλαιότερους πλέον παίκτες της ελληνικής αγοράς, ο Ικτίνος µαζί µε τις Κυριακίδης και Παυλίδης αποτελούν τις µεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου. Ο κ. Χαϊδάς µάς εξηγεί ότι υπάρχει µεγάλη ζήτηση στο εξωτερικό για τα µάρµαρα ποιότητας (∆ολοµιτικά - Βώλακας) και ότι σήµερα η αγορά βιώνει µια θετική συγκυρία που ευνοεί τις ελληνικές εταιρείες. Τα ιταλικά µάρµαρα τύπου Carara έχουν περιορίσει τις παραγωγές και ως εκ τούτου οι τιµές τους είναι τριπλάσιες ή και τετραπλάσιες των αντίστοιχων ελληνικών. Η ιδιαιτερότητα αυτή έχει στρέψει τη διεθνή χονδρική προς την Ελλάδα, όπου υπάρχουν µάρµαρα ποιότητας, όπως ο λευκός βώλακας ή το Golden Spider, που είναι µονοπωλιακό προϊόν της Ικτίνος.

Η ελληνική εταιρεία έχει ντύσει µε τα µάρµαρα της εµβληµατικά κτίρια στο εξωτερικό. Μεταξύ άλλων, µάρµαρα της Ικτίνος υπάρχουν στο Dubai Mall, στο κτίριο της Γαλλικής Τηλεόρασης στο Παρίσι, στα ξενοδοχεία της αµερικανικής εισηγµένης εταιρείας καζίνο Wynn (Λας Βέγκας και αλλού), σε ξενοδοχεία στο Μεξικό, στη Σιγκαπούρη, στην Πορτογαλία κ.α. 

Γιατί η µετοχή είναι υποτιµηµένη 

Σε ερώτηση γιατί προχωρεί σε αγορές ιδίων µετοχών, ο κ. Χαϊδάς µάς απαντά ότι πιστεύει στην εταιρεία του. Για πολλούς στον κλάδο του µαρµάρου οι εισηγµένες µετοχές θεωρούνται υποτιµηµένες, καθώς ο ισολογισµός δεν αντι- κατοπτρίζει την υπεραξία των λατοµείων, µε λίγα λόγια αυτά δεν αποτιµώνται στην πραγµατική τους αξία. 

Πρακτικά, ο ισολογισµός δεν µπορεί να αντικατοπτρίσει την πρώτη ύλη των βεβαιωµένων αποθεµάτων. Από την αρχή του χρόνου και ενώ η εξαγορά δεν είχε πραγµατοποιη θεί (έκλεισε τον περασµένο µήνα), η µετοχή της Ικτίνος έχει αυξηθεί κατά 192% φτάνοντας τα 2,25 ευρώ. Ηδη έχει διανείµει στους µετόχους της δύο µερίσµατα συνολικού ύψους 0,06+0,03 ευρώ που προήλθαν από κέρδη παρελθόντων ετών. Εµπόδιο στην ανάπτυξη της Ικτίνος, η οποία αγοράζει λατοµεία µόνο στην Ελλάδα, είναι οι µεγάλες καθυστερήσεις στην αδειοδότηση καθώς χρειάζονται εγκρίσεις τουλάχιστον από 15 υπηρεσίες. Η αρχαιολογία προβάλλει ενστάσεις οι οποίες ξεπερνούν την προστασία των αρχαιοτήτων, καθώς η κατάσταση των µαρµάρων συγχέεται µε αρχαίες αναπαρα- στάσεις. 

Το 2007 η Ικτίνος εισήλθε στον τοµέα της αιολικής ενέργειας εξαγοράζοντας την Ιδιωτική Επιχείρηση Ηλεκτρισµού, µια εταιρεία που διέθετε αιολικό πάρκο ισχύος 22 MW. H Ικτίνος έχει καταθέσει αιτήσεις για αδειοδότηση πρόσθετης ισχύος 50-60 MW. Οπως αναφέρει ο κ. Χαϊδάς, «υπάρχει µια σκέψη προκειµένου να µπορέσουµε να εκποιήσουµε τις µονάδες, αλλά αυτό θα εξαρτηθεί από την πορεία της αγοράς». Το πρόβληµα µε την αιολική ενέργεια είναι η αστάθεια στην αγορά µε τη µεταβολή των τιµών στις οποίες αγοράζει η ∆ΕΗ. Ανάλογα µε την πορεία των αγορών στο εξωτερικό, δείχνει µια ευελιξία καθώς κέρδισε άλλες ξένες αγορές. Οταν, λ.χ., η Κίνα εµφάνιζε δυστοκία, βρέθηκαν άλλες ξένες αγορές, όπως το Μεξικό, όπου έκλεισε σηµαντικά συµβόλαια. Πριν από δύο δεκαετίες η εταιρεία ξεκίνησε και το µεγάλο τουριστικό της project στη Σητεία, όπου έχουν δηµιουργηθεί ξενοδοχείο 5 αστέρων, κατοικίες, γήπεδα γκόλφ, spa, µαρίνα κ.λπ. 

Επένδυση στον χώρο καταγωγής 

Ο κ. Χαϊδάς κατάγεται από την Ρεντίνα της Καρδίτσας, στην καρδιά των Αγράφων. Εκεί σε έναν παραδοσιακό οικισµό που περιβάλλεται από δάση δρυός και ελάτης, ο κ. Χαϊδάς έχτισε έναν πέτρινο ξενώνα τεσσάρων αστέρων, το «Rentinia Inn» προκειµένου να βοηθήσει η περιοχή να γίνει γνωστή, αλλά και να διαδοθεί ο πολιτισµός τόσο του Βυζαντίου όσο και ο νεότερος. 

Στην ίδια περιοχή, όµως, που οριοθετείται µεταξύ Καρδίτσας, Ευρυτανίας και Φθιώτιδας, βρισκόταν η σχολή αξιωµατικών του ΕΛΑΣ και λειτουργεί Μουσείο της Εθνικής Αντίστασης. To ίδιο χωριό έχει και Μουσείο Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Τέχνης. «Η επένδυση στη Ρεντίνα δεν έχει σκοπό το κέρδος», σπεύδει να διευκρινίσει ο κ. Χαϊδάς.

Ο Ευάγγελος Χαϊδάς

Η Ιουλία Χαϊδά

To Hilton Samara στο Μεξικό με μάρμαρα Θάσου

To Dubai Mall με μάρμαρα Νέστου

Δημήτρης Παφίλας (Πρώτο Θέμα)