Εκτακτα μέτρα για τη θωράκιση του ηλεκτρικού συστήματος προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα μπλακ άουτ σπεύδει να νομοθετήσει το ΥΠΕΝ καθώς διαπιστώνεται ότι παροδικά συμβάντα, όπως ένας κεραυνός ή ο καπνός από μια πυρκαγιά, μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε γενική συσκότιση. Το πρόβλημα, όπως περιγράφεται από αρμόδιους παράγοντες, συνδέεται με τη μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ και συγκεκριμένα των 7,5 GW μικρών και διάσπαρτων γεωγραφικά φωτοβολταϊκών που είναι συνδεδεμένα με το δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ. Οι ρυθμίσεις στα συστήματα προστασίας αυτών των μονάδων από ξαφνικές διαταραχές στις γραμμές μεταφοράς δεν ανταποκρίνονται στα νέα δεδομένα της μεγάλης διείσδυσης των ΑΠΕ, με αποτέλεσμα στην παραμικρή βύθιση τάσεως να ανοίγουν οι διακόπτες και να τίθενται εκτός λειτουργίας. Αυτό πλέον αποτελεί μια ασύμμετρη απειλή για το ηλεκτρικό σύστημα, αφού συμβάντα που παρουσιάζονται με μεγάλη συχνότητα, «παροδικά σφάλματα», όπως αποκαλούνται τεχνικά και μέχρι πρότινος ήταν ακίνδυνα, μπορούν πλέον να θέσουν εκτός λειτουργίας ταυτόχρονα πολλές μονάδες ΑΠΕ απότομα και χωρίς καμία προειδοποίηση, δεδομένου ότι ο ΔΕΔΔΗΕ δεν διαθέτει σύστημα τηλεπαρακολούθησης των 7,5 GW ΑΠΕ που είναι συνδεδεμένα με το δίκτυό του. Η απώλεια μεγάλης παραγωγής προκαλεί ανισορροπία στο ισοζύγιο παραγωγής-ζήτησης και η μοναδική άμυνα του συστήματος είναι οι ροές από τις διασυνοριακές διασυνδέσεις που αν δεν λειτουργήσουν επέρχεται γενική συσκότιση.

Φαινόμενα απώλειας παραγωγής ΑΠΕ από βυθίσεις τάσης παρατηρούνται συχνά στο ηλεκτρικό σύστημα αλλά σε τοπικό επίπεδο. Δύο ωστόσο συμβάντα, ένα στις 22 Αυγούστου πέρυσι και ένα στις 15 Φεβρουαρίου φέτος, έφεραν το ηλεκτρικό σύστημα στα πρόθυρα του μπλακ άουτ. Ξαφνικά από το σύστημα χάθηκαν περί τα 1.000 MW και αυτομάτως οι ροές ενέργειας από τις βόρειες διασυνδέσεις της χώρας αυξήθηκαν απομακρύνοντας τη γενική συσκότιση. Οπως εξηγούν στην «Κ» στελέχη του ΑΔΜΗΕ, η χώρα θα είχε βυθιστεί στο σκοτάδι εάν οι διασυνοριακές γραμμές ήταν υπερφορτωμένες. Σε αυτή την περίπτωση οι διασυνοριακές διασυνδέσεις αποκόπτονται αυτόματα για να μην προκληθεί ανισορροπία και στα διασυνδεδεμένα συστήματα άλλων χωρών. Τα δύο αυτά συμβάντα ταρακούνησαν τις αρμόδιες αρχές, με τον ΑΔΜΗΕ που έχει την αρμοδιότητα της ευστάθειας του συστήματος να χτυπάει «καμπανάκι» καλώντας τον ΔΕΔΔΗΕ, τη ΡΑΑΕΥ και το ΥΠΕΝ να αντιμετωπίσουν το ζήτημα ως επείγον και να δοθεί λύση ενόψει του θέρους και του αυξημένου κινδύνου λόγω αφενός της υψηλής παραγωγής των ΑΠΕ και αφετέρου των πυρκαγιών που συνοδεύουν συνήθως τις υψηλές θερμοκρασίες. Σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε προχθές στο ΥΠΕΝ με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων, ο ΔΕΔΔΗΕ ανέλαβε την υποχρέωση να συντονίσει τους παραγωγούς φωτοβολταϊκών ώστε να αλλάξουν τα όρια ενεργοποίησης των συστημάτων προστασίας, ώστε να μην ανοιγοκλείνουν οι διακόπτες σε παροδικά σφάλματα μικρής διάρκειας. Αυτό, σύμφωνα με αρμόδιους παράγοντες, μπορεί να γίνει με μια απλή επίσκεψη τεχνικού στον σταθμό ΑΠΕ. Το ΥΠΕΝ προωθεί παράλληλα νομοθετική ρύθμιση που θα καταστήσει υποχρεωτική την παρέμβαση αυτή στη διάρκεια ενός τριμήνου και μάλιστα με την απειλή αποσύνδεσης από το δίκτυο για σταθμούς που δεν θα ανταποκριθούν.

Με άλλη ρύθμιση που θα συμπεριληφθεί στο πολυνομοσχέδιο του ΥΠΕΝ ο ΔΕΔΔΗΕ αναλαμβάνει την υποχρέωση να εγκαταστήσει κατάλληλα συστήματα τηλεποπτείας και ελέγχου σε όλους τους σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ με εγκατεστημένη ισχύ μεγαλύτερη των 400 kw ώστε να μπορούν να συμμετέχουν στις περικοπές ισχύος και να μην πέφτει όλο το βάρος στα μεγάλα έργα ΑΠΕ, όπως συμβαίνει σήμερα. Η ίδια ρύθμιση υποχρεώνει τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΥΘΗΑ να εγκαταστήσουν με δικές τους δαπάνες, έπειτα από υπόδειξη και σύμφωνα με τις τεχνικές απαιτήσεις και προδιαγραφές που θα ανακοινώσει ο ΔΕΔΔΗΕ, εντός των σταθμών τους τον αναγκαίο εξοπλισμό για να καταστεί δυνατή η λήψη και εφαρμογή των εντολών τηλεποπτείας και ελέγχου από τον αρμόδιο Διαχειριστή.

Χρύσα Λιάγγου, Καθημερινή