Στην επιβολή συµπληρωµατικού φόρου µε συντελεστή 15% στις πολυεθνικές επιχειρήσεις και στις θυγατρικές τους που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, µε ετήσια έσοδα που υπερβαίνουν τα 750 εκατ. ευρώ, προχωράει η κυβέρνηση.

Ο υπουργός Εθνικής Οικονοµίας και Οικονοµικών Κ. Χατζηδάκης παρουσίασε το νέο πλαίσιο στο υπουργικό συµβούλιο και τις προσεχείς ηµέρες αναµένεται να κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση. Ουσιαστικά πρόκειται για την εφαρµογή, σε ενωσιακό επίπεδο, του σκέλους της ελάχιστης φορολόγησης, που είναι γνωστό ως πυλώνας ΙΙ, της διεθνούς φορολογικής µεταρρύθµισης του ΟΟΣΑ. Συνολικά, σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις του Οργανισµού, η ετήσια απώλεια εσόδων, για τις φορολογικές αρχές, από τις πρακτικές των πολυεθνικών ανέρχεται σε τουλάχιστον 150 δισ. δολάρια ή περίπου το 6% των εσόδων των κρατών, από φορολογία εισοδήµατος εταιρειών, παγκοσµίως.

Στην Ελλάδα, µε στοιχεία του 2022, υπάρχουν 19 ελληνικοί επιχειρηµατικοί όµιλοι και 900950 θυγατρικές ξένων οµίλων που ξεπερνούν σε ενοποιηµένο τζίρο τα 750 εκατ. ευρώ.

Με το σχέδιο νόµου επιχειρείται να µπει ένα τέλος στις φορολογικές πρακτικές των πολυεθνικών επιχειρήσεων, που τους επιτρέπει σήµερα να µετατοπίζουν τα κέρδη τους σε χώρες µε µηδενική ή πολύ χαµηλή φορολογία. ∆ηµιουργείται ένα σύνολο διεθνών φορολογικών κανόνων για να διασφαλίσει ότι οι εν λόγω επιχειρήσεις θα καταβάλλουν φόρους οπουδήποτε και αν δραστηριοποιούνται.

Η εφαρµογή αυτού του συντελεστή µπορεί να οδηγήσει σε επιπλέον συµπληρωµατικό φόρο έως της τάξεως του 15% επί των κερδών, εφόσον αυτές οι επιχειρήσεις κατέβαλαν σε φόρους ποσοστό µικρότερο αυτού.

Εχει υιοθετηθεί µέχρι σήµερα από 132 χώρες και εφαρµόζεται υποχρεωτικά από 1/1/2024 από τα κράτη-µέλη της Ε.Ε. Ως εκ τούτου, τόσο οι πολυεθνικοί όµιλοι επιχειρήσεων όσο και οι ηµεδαποί όµιλοι µεγάλης κλίµακας µε ετήσιο κύκλο εργασιών πάνω από 750 εκατ. ευρώ θα πρέπει υποχρεωτικά να φορολογούνται µε ελάχιστο πραγµατικό φορολογικό συντελεστή που δεν µπορεί να υπολείπεται του 15%.

Τι θα προβλέπει το σχέδιο νόµου και ποιους αφορά:

• Τους ηµεδαπούς επιχειρηµατικούς οµίλους που ξεπερνούν σε ενοποιηµένο τζίρο τα 750 εκατ. ευρώ.

• Τις ελληνικές θυγατρικές («συνιστώσες οντότητες») πολυεθνικών οµίλων που ξεπερνούν, σε ενοποιηµένο επίπεδο, τα παραπάνω όρια.

Η προσπάθεια του ΟΟΣΑ και των κρατών-µελών του αντιµετωπίζει τα τελευταία χρόνια την επιπλέον πρόκληση µιας παγκόσµιας οικονοµίας, όπου προϊόντα και υπηρεσίες διακινούνται και παρέχονται ψηφιακά. Με τον τρόπο αυτό, πολυεθνικές επιχειρήσεις και όµιλοι µπορούν να δραστηριοποιούνται σε πολλές χώρες χωρίς φυσική παρουσία και ανεξαρτήτως του κράτους όπου έχουν την καταστατική τους έδρα, θέτοντας εύλογο ερώτηµα για το πού προκύπτουν τα έσοδα και τα κέρδη τους και ποια ή ποιες φορολογικές αρχές νοµιµοποιούνται να τα φορολογήσουν.

Ποιοι εξαιρούνται

Από την εφαρµογή του ελάχιστου συντελεστή στη χώρα µας και διεθνώς, εξαιρούνται:

• Οι διεθνείς οργανισµοί.

• Οι µη κερδοσκοπικοί οργανισµοί.

• Τα συνταξιοδοτικά ταµεία. Η εναρµόνιση µε την ενωσιακή νοµοθεσία αποτελεί µια διεθνή υποχρέωση της χώρας. Εντάσσεται, όπως τονίζουν από το οικονοµικό επιτελείο, και στη συνολικότερη στρατηγική της κυβέρνησης για την αντιµετώπιση τόσο της φοροδιαφυγής όσο και της φοροαποφυγής. Ο υπουργός Εθνικής Οικονοµίας και Οικονοµικών, Κωστής Χατζηδάκης, ανέφερε σχετικά ότι: «Η χώρα µας ενσωµατώνει στο εθνικό της δίκαιο την ευρωπαϊκή οδηγία που εισάγει ένα συµπληρωµατικό φόρο έως 15% σε εκείνες τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και τους µεγάλους οµίλους που πληρώνουν χαµηλότερους φόρους για λόγους αθέµιτου φορολογικού ανταγωνισµού. Η στήριξη της επιχειρηµατικότητας είναι σταθερή πολιτική της κυβέρνησης, όπως και η προσπάθεια για την προσέλκυση επενδύσεων. Πρέπει, όµως, να διακριθεί από την προσπάθεια φοροαποφυγής. Η χρήση αθέµιτων πρακτικών είναι αυτό που επιδιώκεται να αντιµετωπιστεί από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Και η Ελλάδα ενσωµατώνει αυτή την οδηγία όχι µόνο για λόγους θεσµικής υποχρέωσης, αλλά και για λόγους φορολογικής δικαιοσύνης».

Οι υποχρεώσεις

Η µητρική ή θυγατρική εταιρεία οµίλου που εµπίπτει στον πυλώνα ΙΙ και είναι εγκατεστηµένη στην Ελλάδα υποχρεούται:

• Να υποβάλλει δήλωση πληροφοριών συµπληρωµατικού φόρου (∆ΠΣΦ) το αργότερο εντός 15 µηνών από τη λήξη του φορολογικού έτους αναφοράς.

• Να υποβάλλει δήλωση συµπληρωµατικού φόρου συνιστωσών οντοτήτων µέχρι το τέλος του επόµενου µήνα από αυτόν που υποβάλλεται η ∆ΠΣΦ.

• Να καταβάλλει εφάπαξ τον συµπληρωµατικό φόρο που προκύπτει µέχρι το τέλος του επόµενου µήνα από την καταληκτική ηµεροµηνία υποβολής της δήλωσης του προηγούµενου βήµατος.

Προκόπης Χατζηνικολάου (kathimerini)