Την καλή πορεία της ελληνικής οικονομίας και τη βελτίωση του δημοσιονομικού αποτελέσματος κατά 12,2 δισ. ευρώ επισημαίνει η έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή που παρουσίασε ο επικεφαλής του, Φρ. Κουτεντάκης. Ωστόσο, στην έκθεση γίνεται αναφορά στην «ομαλή προσγείωση» της οικονομίας, με προοπτική σημαντικής επιβράδυνσης της μεγέθυνσης τους επόμενους μήνες. Παράλληλα επισημαίνονται κίνδυνοι που συνδέονται με την εκτίναξη του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, την πολιτική αβεβαιότητα αναφορικά με τις πιθανότητες σχηματισμού σταθερής κυβέρνησης αλλά και την πολιτική πόλωση ενόψει εκλογών.

Σύμφωνα με την έκθεση, σε ό,τι αφορά την πορεία της οικονομίας το τρίτο τρίμηνο του χρόνου η έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή θεωρεί ότι η δημοσιονομική βελτίωση κατά 12,2 δισ. ευρώ που επιτεύχθηκε το 10μηνο του 2022 σε σχέση με το ίδιο διάστημα του 2021, κυρίως λόγω της αύξησης των δημοσίων εσόδων κατά περίπου 7 δισ., διασφαλίζει τους δημοσιονομικούς στόχους για το τρέχον έτος.

Από την άλλη επισημαίνεται ο περιορισμός του ρυθμού μεγέθυνσης κατά το τρίτο τρίμηνο (2,8%) σε σχέση με τα δύο προηγούμενα (7,8% και 7,1%), με αποτέλεσμα να διαμορφωθεί σε 5,9% την περίοδο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2022. Η ανεργία μειώθηκε στο 11,3% και το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών συνεχίζει να διευρύνεται κυρίως λόγω του κόστους ενέργειας.

Ο πληθωρισμός παρουσιάζει στοιχεία αποκλιμάκωσης, φθάνοντας στο 8,8% τον Οκτώβριο (σε όρους εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή) από 12% τον Σεπτέμβριο.

Σύμφωνα με τον κ. Κουτεντάκη, η ελληνική οικονομία μπαίνει σε φάση «ομαλής προσγείωσης», με προοπτική σημαντικής επιβράδυνσης της μεγέθυνσης τους επόμενους μήνες εξαιτίας της αρνητικής επίδρασης του πληθωρισμού στο πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα και στην κατανάλωση, της υποχώρησης της οικονομικής δραστηριότητας στους κύριους εμπορικούς εταίρους, της ανόδου των επιτοκίων δανεισμού και της προβλεπόμενης άρσης των περισσότερων δημοσιονομικών μέτρων στήριξης. Κρίσιμος αναμένεται να είναι ο ρυθμός απορρόφησης των ευρωπαϊκών πόρων καθώς και ο βαθμός υλοποίησης των επενδύσεων που χρηματοδοτούνται από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την πορεία της οικονομίας το 2023.

Επίσης τονίζεται ότι η επιβράδυνση του πληθωρισμού κατά τους τελευταίους δύο μήνες οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στο «αποτέλεσμα βάσης» (base effect), καθώς η μεταβολή του δείκτη τιμών καταναλωτή γίνεται σε σύγκριση με μήνες που είχαν ήδη καταγραφεί αυξήσεις. Προβλέπεται, δε, ότι εφόσον δεν προκύψει κάποια νέα διαταραχή στις τιμές της ενέργειας, η επιβράδυνση του πληθωρισμού θα συνεχιστεί τους πρώτους μήνες του επόμενου έτους. Παρ’ όλα αυτά παραμένει η αβεβαιότητα όσον αφορά την ταχύτητα αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού και το χρονικό διάστημα που θα απαιτηθεί για να επανέλθει κοντά στο επίπεδο του 2% μεσοπρόθεσμα.

Στις αβεβαιότητες για τον σχηματισμό σταθερής κυβέρνησης στις επερχόμενες εκλογές πρέπει να προστεθεί η όξυνση της πολιτικής πόλωσης. Το Γραφείο Προϋπολογισμού επισημαίνει τη σημασία των θεσμών στην οικονομική ανάπτυξη. Ειδικότερα, και όπως αναφέρεται στην έκθεση: «Η αποτελεσματική λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών παρέχει προστασία και αποτελεί μοχλό ενίσχυσης της εύρυθμης λειτουργίας της οικονομίας. Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος, η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης και η ελευθερία του Τύπου παρέχουν τις θεσμικές εγγυήσεις για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας ώστε να συνεχίζεται απρόσκοπτα η οικονομική δραστηριότητα, τη δικαιότερη αναδιανομή του εισοδήματος ώστε να διασφαλίζεται η πολιτική ομαλότητα και τη διαφάνεια και λογοδοσία στη διαχείριση του δημόσιου χρήματος ώστε να επιτυγχάνεται η δημοσιονομική σταθερότητα. Το πολιτικό σύστημα θα πρέπει να έχει συνεχή στόχο τη συστηματική ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών ώστε να αποφευχθεί ενδεχόμενη υποβάθμιση της ποιότητας διακυβέρνησης και της εμπιστοσύνης στο κράτος δικαίου, κάτι που θα επέφερε αρνητικές οικονομικές συνέπειες μακροχρόνια».

Προκόπης Χατζηνικολάου, Καθημερινή