Η κακή χρονιά στο Ελληνικό βαμβάκι, με τις χαμηλές τιμές στις οποίες διακινήθηκε το προϊόν, πυροδότησαν διαμαρτυρίες, εντάσεις, ακόμα και προσφυγές στην Επιτροπή Ανταγωνισμού από τους Έλληνες παραγωγούς σε βάρος των εκκοκκιστών. Η αγορά της Θεσσαλίας και όχι μόνο έχασε πολύτιμα έσοδα.

Το βαμβάκι, ως διεθνές χρηματιστηριακό προϊόν, δεν εξαρτάται μόνο από τις διαθέσεις των Ελλήνων εμπόρων, αλλά η τιμή του επηρεάζεται από πλείστους διεθνείς παράγοντες εν πολλοίς απρόβλεπτους.

Το thessaliaeconomy.gr ζήτησε, μέσω συνέντευξης, την άποψη ενός σημαντικού γνώστη της συγκεκριμένης αγοράς όπως είναι ο Armand Ezerzer -πρόεδρος της Γαλλικής Mambo Commodities. Η συγκεκριμένη εταιρεία είναι γνωστή στο θεσσαλικό κοινό από τη διαμάχη της με την την ΕΑΣ Τρικάλων από την οποία, 6 χρόνια μετά, παρά την δικαίωσή της στα δικαστήρια, δεν μπορεί να πάρει τα χρήματα που τις οφείλονται (από μη παραδοτέο βαμβάκι) τα οποία ανέρχονται σε δύο εκατομμύρια ευρώ.

 “Δεν θα σας πληρώσουμε ποτέ” ήταν η απάντηση που έλαβαν οι Γάλλοι από την Ένωση των Τρικάλων σύμφωνα με όσα υποστηρίζει ο επικεφαλής της Mambo Commodities S.A. Έπιασαν δουλειά οι δικηγόροι και άρχισαν οι κατασχέσεις.

Ο Armand Ezerzer, 55 ετών, ζει στο Παρίσι όπου εδρεύει και η εταιρεία του. Έχει  σπουδές στο διεθνές δίκαιο, και αποφάσισε να γίνει έμπορος ξεκινώντας από τον Γαλλικό όμιλο Sucres et Denrées, εταιρεία ειδικευμένη σε συμφωνίες συναλλαγών και εμπορίου, ιδρύοντας ακολούθως, το 1994, την Mambo Commodities S.A..

Η  Mambo ειδικεύεται στην εμπορία εκκοκκισμένου βάμβακος από διάφορες βαμβακοπαραγωγές χώρες. Εκτός από αυτή τη δραστηριότητα έχει αναπτύξει σημαντικές άλλες, σε χώρες της Δυτικής Αφρικής, στη λιανική πώληση λιπασμάτων για τους τοπικούς αγρότες, τον καθαρισμό και την εξαγωγή υποπροϊόντων βάμβακος αλλά και την εμπορία  σουσαμιού.

Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Πώς ήταν για το βαμβάκι διεθνώς η χρονιά που πέρασε; 

Το 2018 ήταν μια χρονιά μεγάλων διακυμάνσεων στο βαμβάκι με εύρος  κοντά στα 20 cents ανα  λίμπρα. H χρονιά ξεκίνησε με την τιμή των 75 cents ανα λίμπρα βασιζόμενη στην αύξηση της παραγωγής σε χώρες του βορείου ημισφαιρίου και διαφαινόταν ότι οι τιμές θα βρεθoύν σε πίεση αργότερα μέσα στην χρονιά. 

Παρόλα αυτά οι κλιματικές αλλαγές σε σημαντικές βαμβακοπαραγωγές χώρες άλλαξαν το σκηνικό αρνητικά και σε συνδυασμό με κάποιες σημαντικές βελτιώσεις του οικονομικού κλίματος παγκοσμίως που οδήγησαν σε καλύτερα επίπεδα κατανάλωσης σε συνδυασμό με μια μικρής διάρκειας μείωση της προσφοράς βάμβακος κατά τους μήνες Μάιο και Ιούνιο,  είχαν ως αποτέλεσμα τις υψηλες τιμές της χρονιάς. Δηλαδή τα 94.50 cents ανά λίμπρα πριν αρχίσει η καθοδική πορεία έως  το τέλος του 2018 με τιμή τα 72.2 cents

 Η αγορά έπρεπε να αφομοιώσει πολλά μακροοικονομικά ζητήματα με βασικότερο τον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ με Κίνα μαζί με το αβέβαιο Brexit και τα προβλήματα ισοτιμιών σε χώρες όπως η Τουρκία το Πακιστάν και την Ινδία . 

Τα χαμηλά επίπεδα στις διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές προς το τέλος της χρονιάς, είχαν και αυτά την αρνητική επίδραση τους σε μεγάλες οικονομίες και έθεσαν αμφισβητήσεις για τα επίπεδα της διεθνούς κατανάλωσης. Παρόλο που τα χαμηλότερα επίπεδα τιμών στο βαμβάκι έφεραν περισσότερη  ζήτηση αυτό δεν ήταν αρκετό να βελτιώσει το κλίμα στις επιχειρήσεις . 

Σε γενικές γραμμές ήταν μια δύσκολη χρονιά για το διεθνές εμπόριο αφού οι τιμές επηρεάστηκαν από παράγοντες που δεν είχαν σχέση με το βαμβάκι . Παρόλα αυτά η διεθνής κοινότητα του βαμβακιού παραμένει θετική στις μελλοντικές προκλήσεις. 

Μερικές από τις βασικές αγοράστριες χώρες είχαν προβλήματα ρευστότητας με αποτέλεσμα τις μεγάλες καθυστερήσεις στις διεκπεραιώσεις των συμβολαίων αγορών τους. Πολλά βασικά νομίσματα όπως αυτά της Τουρκίας, της Ινδίας και του Πακιστάν υπέστησαν υποτιμήσεις κάνοντας τις εισαγωγές τους σε βαμβάκι ιδιαίτερα ακριβές. O εμπορικός πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας δημιούργησε μεταβλητότητα της παγκόσμιας αγοράς και αβεβαιότητα με την Κίνα να μην αγοράζει βαμβάκι ή άλλα εμπορεύματα λόγω αυτών των επιβαλλομένων δασμών .

Τα παραπάνω όλα έδειχναν μια αγορά ασταθή και αβέβαιη, καθώς η αγοραστική δύναμη ορισμένων μεγάλων χωρών περιοριζόταν λόγω του παγκόσμιου  οικονομικού  περιβάλλοντος και όχι λόγω ειδήσεων για το βαμβάκι.

Το 2018 είδαμε επίσης να σταματούν την λειτουργία τους η να μειώνουν τις δραστηριότητες τους κάποιοι σημαντικοί διεθνείς έμποροι βάμβακος. 

Στην Ελλάδα η σεζόν ολοκληρώθηκε με παράπονα από τους παραγωγούς για  την χαμηλή τιμή του προϊόντος. Που την αποδίδετε;

H εμπορική σεζόν του Ελληνικού βάμβακος ξεκίνησε όταν η αγορά ήταν ήδη σε καθοδική πορεία από τα υψηλά επίπεδα των 94.50 cents ανα λίμπρα στις 8/6/2018.  Στις 20/9/2018 οι τιμές είχαν φτάσει στα 80 cents ανα λίμπρα με αδύναμη ζήτηση από παραδοσιακές αγορές όπως η Τουρκία και η Αίγυπτος. Η Τουρκία, ιστορικά η μεγαλύτερη αγορά, είχε σοβαρή  οικονομική ύφεση και λόγω της μεγαλύτερης  εγχώριας παραγωγής και χαμηλότερης κατανάλωσης μπορούσε μέχρι το τέλος του 2018 να καταναλώνει αποκλειστικά τα εγχώρια βαμβάκια της. 

Αρχικά φάνηκε  πως η Κίνα θα μπορούσε να αντικαταστήσει την Τουρκία ως εισαγωγέας  ελληνικού βαμβακιού, αλλά η κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας σε συνδυασμό με χαμηλότερες τιμές, έκανε την Κίνα να αποχωρήσει από την αγορά σας . Επομένως, προκειμένου να πωληθεί το βαμβάκι της Ελλάδας, έπρεπε να μειωθεί σημαντικά η ελληνική βάση πώλησης, η οποία, μαζί με την εξασθενημένη χρηματιστηριακή αγορά βάμβακος, έδωσε χαμηλότερες αποδόσεις στους Έλληνες εκκοκκιστες .

Με την τεράστια υποτίμηση της Τουρκικής Λίρας που σχεδόν σταμάτησε τις εισαγωγές, η Τουρκία έγινε καθαρός εξαγωγέας βαμβακιού. Χωρίς την Τουρκία, η Ελλάδα έπρεπε να βγει σε νέες αγορές για το βαμβάκι της. Βλέποντας ότι η πλειοψηφία της ελληνικής καλλιέργειας ήταν ποιότητας 41, αυτό ήταν ανταγωνιστικό του βαμβακιού των ΗΠΑ και της Βραζιλίας που προσφερόταν ως καλύτερη ποιότητα και σε πιο ανταγωνιστική βάση. Προκειμένου να ανταγωνιστούν οι Έλληνες εξαγωγείς πρέπει να μειώσουν σημαντικά την βάση του και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ότι πουλήθηκε έως σήμερα είναι σε φθηνότερα από τα συνήθη επίπεδα βάσης του Ελληνικού Βάμβακος. 

 Μπορεί να γίνει πρόβλεψη για την χρονιά που διανύουμε;

Η διακύμανση  των τιμών έχει γίνει ένα σταθερό χαρακτηριστικό της αγοράς του βαμβακιού. Με τους συνεχώς αυξανόμενους μακροοικονομικούς παράγοντες που επηρεάζουν τις τιμές των βασικών εμπορευμάτων, καθίσταται όλο και πιο δύσκολο να προβλεφθούν με ακρίβεια οι μελλοντικές τάσεις των τιμών. Η επιρροή των σχολίων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης  από τους εθνικούς ηγέτες δεν είναι μια θετική εξέλιξη για τις αγορές.

Εάν δεν υπάρξει κλιμάκωση των παγκοσμίων εμπορικών πολέμων και δεν υπάρχει κάποια  ύφεση, τότε δεν είναι παράλογο να υποθέσουμε ότι η ζήτηση θα υπερβεί και πάλι την παραγωγή, μειώνοντας έτσι τα παγκόσμια αποθέματα . Αυτό θα επιτρέψει κάποια στιγμή την τιμή να ανακάμψει από τα τρέχοντα επίπεδα των 72,00 cents  ανά λίβρα . Η έκταση της ανόδου των τιμών θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τη ζήτηση και τα πραγματικά επίπεδα κατανάλωσης και υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει μόνιμη καταστροφή της ζήτησης από τους εμπορικούς πολέμους. Τότε οι τιμές θα μπορούσαν να κινηθούν προς τα υψηλά επίπεδα της δεκαετίας, δηλαδή τα 80 cents ανα λίμπρα κατά το πρώτο εξάμηνο του 2019.

Είναι πάντα δύσκολο να γνωρίζουμε την κατεύθυνση των  τιμών. Πρέπει να υπάρχει πολιτική σταθερότητα, και να ολοκληρωθεί το Brexit,  Πρέπει να υπάρξει παγκόσμια χρηματοπιστωτική σταθερότητα, να υπάρξει μια συμφωνία στον εμπορικό πόλεμο και οι παγκόσμιες αγορές να ξεφύγουν  από τα χαμηλά επίπεδα στα τέλη του 2018. 

Από τεχνική άποψη, η αγορά του βαμβακιού είναι έτοιμη να έχει υψηλότερες τιμές. Η Ινδία, οι ΗΠΑ και το Πακιστάν έχουν πολύ χαμηλότερες εκτάσεις προς καλλιέργεια από τις προβλέψεις των εκθέσεων στα διεθνή reports, που μας λένε ότι η παγκόσμια κατανάλωση παραμένει ισχυρή αν και είναι κάτι που το αμφισβητούσαμε σε κάποιο βαθμό . Εάν υπάρχουν θετικές εξελίξεις σχετικά με μερικά από τα σημαντικότερα ζητήματα που προαναφέρθηκαν, πιστεύουμε ότι η αγορά του  βαμβακιού θα διαπραγματεύεται στα υψηλά επίπεδα των 70 cents τους επόμενους μήνες 

Στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στα Τρίκαλα, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός (ΕΑΣ Τρικάλων) αθέτησε συμβόλαια πώλησης προς την εταιρεία σας και κατόπιν προσφύγατε στα δικαστήρια όπου δικαιωθήκατε. Εξόφλησαν το ποσό που σας οφείλουν;

Μας πήρε κάποια χρόνια για να βρεθεί  η ΕΑΣ Τρικάλων στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μετά από την καταδίκη της στα δικαστήρια. Η εταιρεία ΜΑΜΒΟ έκανε μεγάλες θυσίες για να  έρθει σε συμφωνία με την ΕΑΣ Τρικάλων. Δέχθηκε να πληρωθεί σε 5 χρόνια και να κουρέψει  τη τελική αποζημίωση κατά 25% εφόσον όλες οι πληρωμές θα γίνονταν στην ώρα τους.

Παρά τις συνεχόμενες προσπάθειες της ΜΑΜΒΟ να βρει μία φιλική συμφωνία με την ΕΑΣ  Τρικάλων, η τελευταία δεν  εκτελούσε την συμφωνία αυτή. 

Για να μειώσει το ποσό και το να δεχθεί να πληρωθεί σε 5 χρόνια, η ΜΑΜΒΟ  ζήτησε να μπουν κάποιες εγγυήσεις όπως προσωπικές  εγγυήσεις  και επιταγές 

από  θυγατρικές εταιρείες. Δυστυχώς η ΕΑΣ Τρικάλων δεν τήρησε τις υποχρεώσεις της. Αφού η ΕΑΣ σταμάτησε να πληρώνει το χρέος της, η ΜΑΜΒΟ προσπάθησε να 

συνεχίσει τον διάλογο  με την διοίκηση της ΕΑΣ έτσι ώστε να βρεθεί μία κατάλληλη λύση και για τα  δύο εμπλεκόμενη μέρη. Η προσπάθεια μας για εξωδικαστικό 

συμβιβασμό δεν ήταν επιτυχής, με μόνη απάντηση ότι η υποχρέωση στην ΜΑΜΒΟ δεν θα πληρωθεί ποτέ από την ΕΑΣ.

Στην πραγματικότητα, η  MΑΜΒΟ δεν έχει άλλη λύση από το να κινηθεί νομικά έναντι των εγγυήσεων που έχουν δοθεί απο τον συνεταιρισμό και τον Πρόεδρο του. Ήδη ασκούμε τα νόμιμα δικαιώματά μας προσπαθώντας να πετύχουμε την καταβολή του  ποσό που  μας εκδικάστηκε πριν 6 χρόνια.

Τι πιστεύετε ότι πρέπει να κάνει η Ελλάδα για να βελτιώσει την ποιότητα της γεωργίας της και του βαμβακιού ειδικότερα;

Αυτό πού σίγουρα θα πρέπει να γίνει στην Ελλάδα είναι η προσπάθεια να δομηθεί κλίμα εμπιστοσύνης μεταξύ αγοραστών και πωλητών μια και αυτό έχει χαθεί με πολλές αθετήσεις συμβολαίων τα τελευταία 20 χρόνια .

Επίσης οι Έλληνες παραγωγοί θα πρέπει να αναζητήσουν νέες μεθόδους καλλιέργειας, φιλικότερες προς το περιβάλλον και τον καταναλωτή, σε συνδυασμό με τα νέα εργαλεία που είναι διαθέσιμα όπως η γεωργία ακριβείας. Πολλές παραγωγές χώρες της Αφρικανικής Ηπείρου εμπλέκουν τέτοιες νέες τεχνολογίες και τα πρώτα αποτέλεσμα είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά.

Το thessaliaeconomy.gr σας ευχαριστεί για την συνέντευξη

Και εγώ από την πλευρά μου σας ευχαριστώ πολύ για την φιλοξενία.

Κώστας Τόλης 

Ο Armand Ezerzer