Με τον φόβο να ακουστώ λίγο σαν τον παππού μου, δεν μπορώ παρά να παραδεχτώ ότι οι καιροί αλλάζουν. Κάποτε, το πρώτο πράγμα που ήθελε να αγοράσει κάποιος στα 18 του ήταν αυτοκίνητο. Καθώς μεγάλωνε, το αμάξι που οδηγούσε εξελισσόταν μαζί του και κατέληγε σε status symbol.

Σήμερα, τα πράγματα είναι μάλλον λίγο διαφορετικά.

Οι νεότερες ηλικίες δεν θέλουν απαραίτητα να έχουν αυτοκίνητο, δικό τους, ολόδικό τους. Θέλουν να το χρησιμοποιούν όταν το χρειάζονται και μόνο τότε.

Και δεν μιλάμε για κάποιου είδους επανάσταση αλλά για κοινή λογική. Η συντήρηση κοστίζει, η βενζίνη έγινε χρυσός, το πάρκινγκ μύθος και η ευελιξία είναι πιο πολύτιμη από την… ιδιοκτησία. Πάμε να δούμε γιατί συμβαίνει αυτό αλλά και πώς επηρεάζει τις καθημερινές μας μετακινήσεις.

1.  Μετακίνηση με βάση τη φάση της ζωής σου

Μονογαμικός στις σχέσεις; Ίσως. Μονογαμικός στις μετακινήσεις; Ποτέ.

Οι σημερινοί οδηγοί κατανοούν ότι οι συνθήκες μπορούν να αλλάξουν ανά πάσα στιγμή. Αν αυτή την περίοδο μένω κέντρο και μετακινώ το αμάξι μου ελάχιστα έως καθόλου, γιατί να το πληρώνω;

Αν μετά από λίγα χρόνια μετακομίσω στα προάστια αλλά και πάλι μένω μόνος, γιατί να επενδύσω σε κάτι μεγαλύτερο; Ένα μικρό αυτοκίνητο πόλης με leasing myavis είναι μια χαρά.

Αν τώρα του χρόνου ή του παραχρόνου χρειάζομαι κάτι μεγαλύτερο για ταξίδια, οικογένεια, παιδιά, σκυλιά, και πάλι το leasing μου δίνει τη δυνατότητα να κυκλοφορώ με κάτι που ταιριάζει στις απαιτήσεις μου αυτή την περίοδο, χωρίς να το… παντρευτώ.

Οι νέες γενιές ξέρουν ότι η ρευστότητα είναι το νέο πρόγραμμα - το βλέπουμε παντού τριγύρω μας, από το Spotify που μας επιτρέπει να ακούμε μουσική χωρίς να αγοράσουμε το album, μέχρι τα έτοιμα γεύματα Fitness Meals αντί για μαγειρική, το Canva αντί για την αγορά κάποιου μόνιμου εργαλείου γραφιστικής, την… ενοικίαση ρούχων για κάποιο event αντί για την αγορά τους. Και ειδικά όσον αφορά την οδήγηση, είναι πολύ πιο εύκολο να είσαι “ρευστός” επιβάτης, χρήστης ή συνδρομητής από το να είσαι ιδιοκτήτης οχήματος, που χρειάζεται και μεγάλο κεφάλαιο.

2.  Το κόστος της οδήγησης

Τρομερός παράγοντας που επηρεάζει την τελική μας επιλογή: το κόστος ιδιοκτησίας για έναν νέο μπορεί να είναι σήμερα δυσβάσταχτο. Μιλάμε για κάτι μετρήσιμο, άμεσο, καθημερινό, το οποίο πληρώνεις για να κάθεται όχι μόνο 22 ώρες την ημέρα, αλλά πολλές φορές ακόμα και εβδομάδες ή μήνες ολόκληρους. Συμφέρει;

Ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι σου είναι απαραίτητο και το κινείς καθημερινά, μήπως και πάλι η ιδιοκτησία χρειάζεται πιο βαθιά τσέπη;

Τι συντήρηση θέλει το ΙΧ; Τι τέλη; Τι ασφάλιση; Τι συμβαίνει σε περίπτωση που χαλάσει, σε περίπτωση ατυχήματος; Αν τα βάλεις κάτω, συχνά το leasing συμφέρει περισσότερο, ειδικά αν ζεις σε πόλη όπου οι αποστάσεις είναι μικρές και οι λύσεις πολλές.

Έτσι, ο ρόλος του οχήματος αλλάζει: γίνεται εργαλείο και όχι τρόπαιο.

Αστικές μετακινήσεις σήμερα

Η ίδια η μετακίνηση έχει αλλάξει σήμερα, κάνοντας το αυτοκίνητο λιγότερο απαραίτητο από ποτέ. Πόδια (ναι, και όμως), ποδήλατα και πατίνια, μέσα μαζικής μεταφοράς, επεκτάσεις μετρό και λοιπές επιλογές κάνουν τις αστικές μετακινήσεις πιο εύκολες.

Τι σημαίνει αυτό, πρακτικά; Ότι δεν είναι πλέον αυτονόητο το “είσαι ανεξάρτητος μόνο αν έχεις αμάξι”. Ίσα-ίσα, ανεξάρτητο σε κάνει η αποδέσμευση από την απόκτηση οχήματος σε πολλές περιπτώσεις.

Πόλεις που προσαρμόζονται στα νέα δεδομένα

Η αστική μετακίνηση είναι καθρέφτης της πόλης - και αν ο καθρέφτης δείχνει μόνο μποτιλιάρισμα και άναρχα παρκαρισμένα ΙΧ, τότε κάτι πάει λάθος. Πόλεις όπως το Παρίσι και η Κοπεγχάγη επενδύουν δυναμικά στον περιορισμό των αυτοκινήτων και τη δημιουργία “πόλεων των 15 λεπτών”, όπου όλα όσα χρειάζεσαι είναι προσβάσιμα με τα πόδια ή το ποδήλατο.

Η Αθήνα έχει ακόμα δρόμο - προσπάθησε με τον Μεγάλο Περίπατο αλλά δεν τα κατάφερε. Το καλό είναι ότι υπάρχουν παραδείγματα που μας δείχνουν ότι ναι, πράγματι είναι δυνατή η μείωση των αυτοκινήτων στο κέντρο και συνεπώς η μείωση του διοξειδίου του άνθρακα.

Η ηλεκτροκίνηση είναι ένα ακόμα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση και ευελπιστούμε να δούμε ακόμα μεγαλύτερη αύξηση του δικτύου δημόσιων φορτιστών.

Σε κάθε περίπτωση, αυτό που πρέπει να κρατήσουμε από τα νέα δεδομένα είναι πως αυτονομία σήμερα δεν σημαίνει απαραίτητα “δικό σου αυτοκίνητο”. Σημαίνει να μπορείς να διαλέγεις ποιο αυτοκίνητο θα κρατήσεις, πότε και για πόσο. Και αυτό είναι άκρως απελευθερωτικό.