Σε κλοιό έντονων πιέσεων και ισχυρού sell-off βρίσκονται το τελευταίο διάστημα τα μακροπρόθεσμα ομόλογα διεθνώς, με τους επενδυτές να τρέπονται σε φυγή και να στέλνουν στα ύψη τα κόστη δανεισμού λόγω των ανησυχιών για τα δημοσιονομικά των χωρών και την ικανότητα των κυβερνήσεων να εξυπηρετήσουν το αυξανόμενο βάρος του χρέους.

Οι αγορές ομολόγων σε Ευρώπη, ΗΠΑ και Ιαπωνία βρέθηκαν και χθες στο μάτι του κυκλώνα, με τις αμφιβολίες για την οικονομική κατάσταση χωρών σε όλο τον κόσμο να χτυπούν «κόκκινο». Είναι χαρακτηριστικό πως οι αποδόσεις των 30ετών ομολόγων στη Γαλλία σκαρφάλωσαν την Τρίτη σε υψηλά 16 ετών, στο Ηνωμένο Βασίλειο άγγιξαν τα υψηλότερα επίπεδα από το 1998, ενώ το 30ετές κόστος δανεισμού στην Ιαπωνία συνέχισε να καταγράφει επίπεδα-ρεκόρ.

Η αύξηση των μακροπρόθεσμων αποδόσεων αποτελεί «πονοκέφαλο» για τις κυβερνήσεις που αντιμετωπίζουν υψηλότερες ανάγκες δαπανών, ακριβώς τη στιγμή που προετοιμάζονται να εκδώσουν περισσότερα ομόλογα από αυτόν τον μήνα, έπειτα από το καλοκαιρινό διάλειμμα. Μόνο στην Ευρώπη οι εκδόσεις το δίμηνο Σεπτεμβρίου - Οκτωβρίου αναμένεται να ξεπεράσουν τα 100 δισ. ευρώ, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Societe Generale.

Στο επίκεντρο βρίσκονται κυρίως Γαλλία και Ηνωμένο Βασίλειο. Η απόδοση του 30ετούς ομολόγου της Βρετανίας αυξήθηκε σχεδόν κατά έξι μονάδες βάσης στο 5,697% σε υψηλά σχεδόν τριών δεκαετιών, ενώ της Γαλλίας αυξήθηκε κατά παρόμοιο ποσοστό στο 4,513%, το υψηλότερο επίπεδο από το 2009. Ο Γάλλος πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού φαίνεται ότι θα χάσει την ψήφο εμπιστοσύνης την επόμενη εβδομάδα, καθώς τα κόμματα της αντιπολίτευσης αντιτίθενται στις περικοπές των κρατικών δαπανών, ενώ η Βρετανίδα υπουργός Οικονομικών Ρέιτσελ Ριβς αναμένεται να αυξήσει τους φόρους στον φθινοπωρινό προϋπολογισμό, προκειμένου να παραμείνει σύμφωνη με τους δημοσιονομικούς στόχους, τη στιγμή που οι επενδυτές αμφιβάλλουν ότι η χώρα θα μπορέσει να διατηρήσει τα δημοσιονομικά της υπό έλεγχο.

«Οι αποδόσεις των 30ετών βρετανικών ομολόγων στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων σχεδόν τριών δεκαετιών δεν αποτελούν καλή προοπτική για την κυβέρνηση των Εργατικών και υπογραμμίζουν ότι έχει απομείνει ελάχιστη δημοσιονομική ή οικονομική αξιοπιστία», όπως σχολιάζει η Saxo Bank.

«Αλλά δεν είναι μόνο το Ηνωμένο Βασίλειο, τα παγκόσμια μακροπρόθεσμα ομόλογα γενικότερα αντιμετωπίζουν προβλήματα, καθώς κανείς δεν θέλει να διακρατεί ομόλογα μεγάλης διάρκειας – αυτό σημαίνει ότι ο χρυσός σπάει νέο ρεκόρ», όπως προσθέτει.

Η τιμή του χρυσού ξεπέρασε χθες ενδοσυνεδριακά τα 3.500 δολάρια η ουγγιά, το υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί ποτέ, με το ράλι από τις αρχές του έτους να ξεπερνάει το 30%. Οπως αναφέρει η UBS, εάν οι γεωπολιτικές ή οι οικονομικές συνθήκες επιδεινωθούν, το πολύτιμο μέταλλο μπορεί να σκαρφαλώσει στα 4.000 δολάρια στο α΄ εξάμηνο του 2026. Το ακροδεξιό κόμμα Εθνικός Συναγερμός της Γαλλίας κάλεσε την Τρίτη τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν να διαλύσει γρήγορα το κοινοβούλιο και να προκηρύξει πρόωρες εκλογές, προσθέτοντας ότι οι προσπάθειες του πρωθυπουργού Φρανσουά Μπαϊρού να αποτρέψει την κατάρρευση της κυβέρνησής του θα αποτύχουν. Αυτό, καθώς και άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν δηλώσει ότι θα ρίξουν την κυβέρνηση μειοψηφίας στην ψήφο εμπιστοσύνης στις 8 Σεπτεμβρίου, την οποία ο Μπαϊρού ανακοίνωσε απροσδόκητα την περασμένη εβδομάδα, καθώς επιδιώκει να προωθήσει αντιδημοφιλή σχέδια για περιορισμό του προϋπολογισμού το 2026, με ένα μείγμα περικοπών δαπανών και αυξήσεων φόρων ύψους 43,8 δισ. ευρώ. Χωρίς δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις και με το έλλειμμα να αυξάνεται στο 6%, το ΔΝΤ προβλέπει ότι ο δείκτης χρέους/ ΑΕΠ τη Γαλλίας θα αυξηθεί στο 128% έως το 2030 από 113% το 2024 και θα είναι υψηλότερος από αυτόν της Ελλάδας.

Εκτός των παραπάνω, τα κρατικά ομόλογα πολύ μακροπρόθεσμης διάρκειας έχουν δεχθεί πιέσεις, καθώς οι αγορές αναμένουν ότι τα επενδυτικά σχέδια της Γερμανίας, μαζί με τις πιθανές αυξήσεις στις αμυντικές δαπάνες σε όλες τις χώρες της Ζώνης του Ευρώ, θα αυξήσουν τα επίπεδα χρέους.

Παράλληλα, πιέσεις ασκεί και η μεταρρύθμιση του ολλανδικού συνταξιοδοτικού συστήματος, το μεγαλύτερο στην Ευρωπαϊκή Ενωση, η οποία μειώνει την ανάγκη τα συνταξιοδοτικά ταμεία της χώρας να επενδύουν σε μακροπρόθεσμα κρατικά ομόλογα, οδηγώντας σε «ξεφόρτωμα» τίτλων από τους επενδυτές.

Οι αποδόσεις των 30ετών γερμανικών ομολόγων έφτασαν σε νέο υψηλό 14 ετών στο 3,413% χθες, των 30ετών ισπανικών στο 4,29% και κοντά στο υψηλότερο επίπεδο από τον Νοέμβριο του 2023, ενώ η απόδοση του 30ετούς ιταλικού ομολόγου αυξήθηκε στο υψηλότερο επίπεδο από τον Απρίλιο, στο 4,661%. Στην Ελλάδα, οι αποδόσεις των 30ετών ομολόγων σκαρφάλωσαν στο 4,422% και σε υψηλά σχεδόν ενός έτους.

Πέραν των συνόρων της Ευρώπης η κατάσταση δεν είναι διαφορετική. H Ιαπωνία, η τρίτη μεγαλύτερη αγορά ομολόγων στον κόσμο, είναι επίσης αντιμέτωπη με τις ισχυρές πιέσεις της αγοράς, καθώς η Τράπεζα της Ιαπωνίας μειώνει σταδιακά τις αγορές τίτλων, ενώ δέχεται αυξανόμενη πίεση για σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής και οι ανησυχίες για το μεγάλο δημοσιονομικό έλλειμμα εντείνονται. Η απόδοση του 30ετούς ιαπωνικού ομολόγου πραγματοποιεί αλλεπάλληλα ιστορικά ρεκόρ και χθες διαμορφώθηκε στο 3,24%.

Οι ΗΠΑ

Και στις ΗΠΑ οι δημοσιονομικές ανησυχίες παραμένουν, ωστόσο αυτό που έχει ασκήσει περισσότερο πιέσεις το τελευταίο διάστημα στα ομόλογα είναι οι απειλές που δέχεται η ανεξαρτησία της Fed από τις κινήσεις Τραμπ, με την απόδοση του 30ετούς ομολόγου να προσεγγίζει χθες το 5%, επίπεδα στα οποία κινούνταν το 2006.

Ελευθερία Κουρταλή, Καθημερινή