Αγοραπωλησίες ακινήτων συνολικής αξίας 975 εκατ. ευρώ έχουν σημειωθεί κατά το φετινό πρώτο πεντάμηνο του έτους, από επενδυτές τρίτων χωρών που ενδιαφέρονται να αποκτήσουν άδεια παραμονής μέσω του προγράμματος «χρυσή βίζα».

Πρόκειται για σχεδόν τριπλάσιο ποσό σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, όταν είχαν επενδυθεί 361 εκατ. ευρώ. Αυτή η αύξηση της τάξεως του 170% προκύπτει με βάση τα αιτήματα που έχουν υποβληθεί στο υπ. Μετανάστευσης και Ασύλου για τη χορήγηση αρχικών αδειών μόνιμου επενδυτή. Ειδικότερα, ο συνολικός αριθμός των αιτήσεων ανέρχεται σε 3.900, έναντι 1.444 κατά το περυσινό πρώτο πεντάμηνο του έτους.

Εν τω μεταξύ, η κορύφωση του επενδυτικού «ρεύματος» προς την ελληνική αγορά έχει αρχίσει να γεννάει καθυστερήσεις στις εγκρίσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Σήμερα οι εκκρεμείς άδειες μόνιμου επενδυτή ανέρχονται σε 5.444. Αν προστεθούν οι συγγενείς των επενδυτών αλλά και οι ανανεώσεις προγενέστερων αδειών, ο συνολικός αριθμός των εκκρεμοτήτων ανέρχεται σε 17.742 άδειες. Μόνο κατά τη διάρκεια του τελευταίου 12μήνου (Μάιος 2022 - Μάιος 2023) έχουν υποβληθεί 8.351 αιτήματα χορήγησης αρχικών αδειών και ανανεώσεις, εκ των οποίων έχει εκδοθεί μόλις το 35%.

Αυτό το γεγονός επιβεβαιώνουν και παράγοντες της αγοράς. Οπως σημειώνει στην «Καθημερινή» ο κ. Αλέξανδρος Ρισβάς, επικεφαλής του δικηγορικού γραφείου Ρισβάς & Συνεργάτες, που ειδικεύεται στον τομέα της επενδυτικής μετανάστευσης, «πράγματι έχουν αυξηθεί οι καθυστερήσεις. Μέχρι πρόσφατα οι εγκρίσεις χορηγούνταν σε 1-2 μήνες. Πλέον απαιτούνται τουλάχιστον τρεις μήνες, γεγονός που οφείλεται στον υπερτριπλασιασμό του όγκου των αιτήσεων».

Σημειωτέον ότι ήδη έχει αυξηθεί ο ρυθμός των εγκρίσεων, καθώς κατά το πρώτο πεντάμηνο οι εκδοθείσες άδειες (για νέους επενδυτές) ανέρχονται σε 1.938, από 777 κατά το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Πρόκειται για μια αύξηση της τάξεως του 149%. Μόνο κατά τον φετινό Μάιο χορηγήθηκαν συνολικά 412 άδειες, από 220 πέρυσι. Εξ αυτών οι 317 αφορούσαν νέους επενδυτές, έναντι 169 αδειών που είχαν εγκριθεί κατά τον αντίστοιχο μήνα του 2022. Ωστόσο, όπως φαίνεται από τα σχετικά στοιχεία, ο ρυθμός των νέων αιτήσεων είναι τέτοιος που οι υπηρεσίες αδυνατούν να ανταποκριθούν, σε συνδυασμό και με το γεγονός ότι εκτός από νέους επενδυτές προστίθενται και οι ανανεώσεις της «πρώτης γενιάς» επενδυτών, των οποίων λήγουν οι πενταετείς άδειες.

Η φετινή «έκρηξη» της αγοράς ακινήτων, στο πλαίσιο του προγράμματος «χρυσή βίζα», οφείλεται στην αλλαγή των όρων και συγκεκριμένα στον επικείμενο διπλασιασμό του ελάχιστου απαιτούμενου επενδυτικού ορίου σε 500.000 ευρώ, από 250.000 ευρώ σήμερα. Αυτή η αλλαγή αφορά το κέντρο της Αθήνας, τα βόρεια και τα νότια προάστια, τη Μύκονο, τη Σαντορίνη και τον Δήμο Θεσσαλονίκης, και προβλέπεται να ξεκινήσει να ισχύει από την 1η Αυγούστου, δηλαδή σε μερικές εβδομάδες από σήμερα. Μέχρι τότε όσοι επενδυτές προλάβουν να συνάψουν προσύμφωνα αγοράς ακινήτων εξασφαλίζουν την άδεια με το χαμηλό όριο των 250.000 ευρώ. Πάντως θα πρέπει να σημειωθεί ότι τις τελευταίες ημέρες έχει αναπτυχθεί μια φημολογία στην αγορά περί χορήγησης επιπλέον παράτασης (η πρώτη προθεσμία όριζε την αλλαγή του ορίου από 250.000 σε 500.000 ευρώ στις αρχές Μαΐου).

Εκτός από την επικείμενη αλλαγή των όρων του προγράμματος που έχει ωθήσει πολλούς επενδυτές στο να επιταχύνουν τη λήψη αποφάσεων και την πραγματοποίηση επενδύσεων στην αγορά ακινήτων, σημαντικό ρόλο έχει διαδραματίσει επίσης το ότι η αύξηση του ορίου αφορά ακριβώς εκείνες τις περιοχές υψηλής ζήτησης από ξένους αγοραστές, ιδίως το κέντρο της Αθήνας και τα νότια προάστια. Επίσης, η χαλάρωση των ταξιδιωτικών περιορισμών των Κινέζων πολιτών έχει αναζωπυρώσει τη ζήτηση από τη μεγαλύτερη αγορά σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα «χρυσή βίζα».

Ενας επιπρόσθετος λόγος έγκειται στη διακοπή του αντίστοιχου προγράμματος της Πορτογαλίας. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα ήταν ένα από τα πιο επιτυχημένα στην Ευρωπαϊκή Ενωση, καθώς ήταν από τα ελάχιστα που προσέφερε και τη δυνατότητα εξασφάλισης ιθαγένειας μακροπρόθεσμα και εφόσον ο επενδυτής πληρούσε κάποια συγκεκριμένα κριτήρια. Η πρόσφατη διακοπή του έχει στρέψει πολλούς ενδιαφερομένους στην Ελλάδα, ιδίως από τη στιγμή που ακόμη και σήμερα είναι εφικτή η εξασφάλιση άδειας με το ποσό των 250.000 ευρώ, που είναι και το χαμηλότερο στην Ευρώπη.

Το βέβαιο είναι ότι οι ξένες επενδύσεις στην αγορά ακινήτων και δη το πρόγραμμα «χρυσή βίζα» είναι πιθανό να καταγράψουν και νέο ιστορικό υψηλό φέτος, ξεπερνώντας τα 2 δισ. ευρώ του 2022, σημειώνοντας μάλιστα ετήσια αύξηση της τάξεως του 68%. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, κατά το φετινό πρώτο τρίμηνο τα ξένα κεφάλαια που εισέρρευσαν στη χώρα με προορισμό την αγορά ακινήτων ανήλθαν σε 497 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για μια αύξηση της τάξεως του 33% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό τρίμηνο, όταν είχαν επενδυθεί 374 εκατ. ευρώ.

Νίκος Χ. Ρουσάνογλου