Αποφάσεις για την εκταμίευση 3,56 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης αναμένει η κυβέρνηση από το Ecofin της 8ης Δεκεμβρίου, ανεβάζοντας το σύνολο των εκταμιευθέντων πόρων σε 14,64 δισ. ευρώ, δηλαδή στο 40% των διαθέσιμων πόρων για την Ελλάδα, που ανέρχονται πλέον, μετά την τελευταία αναθεώρηση, σε 36 δισ. ευρώ.

Από το ποσό αυτό των αναμενόμενων 3,56 δισ. ευρώ, το 1,84 δισ. ευρώ αφορά δάνεια, με βάση το τρίτο αίτημα πληρωμής που υπέβαλε ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας Νίκος Παπαθανάσης την Τετάρτη, και τo υπόλοιπo 1,72 δισ. ευρώ αφορά επιχορηγήσεις, με βάση το αντίστοιχο αίτημα που είχε υποβληθεί από τον περασμένο Μάιο. Η έγκριση του τελευταίου καθυστέρησε λόγω προσφυγής ενδιαφερόμενων εταιρειών στο Συμβούλιο της Επικρατείας για τον διαγωνισμό του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων, η ολοκλήρωση του οποίου αποτελούσε προαπαιτούμενο. Τελικά, πρόσφατα εκδόθηκε η απόφαση του ΣΤΕ και ικανοποιήθηκαν τα προαπαιτούμενα για τη δόση.

Ο προϋπολογισμός για την Ελλάδα του Ταμείου Ανάκαμψης ήταν 31,16 δισ. ευρώ. Μόλις την Τρίτη, ωστόσο, το πρόγραμμα αναθεωρήθηκε και παράλληλα εγκρίθηκαν από την Κομισιόν άλλα 5 δισ. ευρώ δάνεια και 795 εκατ. ευρώ επιχορηγήσεις στο πλαίσιο του REPOWEREU, ανεβάζοντας το σύνολο των διαθέσιμων πόρων σε 36,16 δισ. ευρώ. Πλέον τα μισά ακριβώς είναι επιχορηγήσεις και τα μισά δάνεια.

Πρωταγωνιστής στο ελληνικό πρόγραμμα «Ελλάδα 2.0» είναι αναμφισβήτητα τα δάνεια, που έχουν μεγάλη ζήτηση, καθώς προσφέρουν εξαιρετικά ελκυστικούς όρους, σε μια περίοδο ανόδου των επιτοκίων. Δεν είναι τυχαίο ότι μέχρι στιγμής δάνεια και επιχορηγήσεις σχεδόν συμβαδίζουν στις εκταμιεύσεις, ενώ ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε κάθε χρόνο δύο δόσεις επιχορηγήσεων και μία δανείων. Τα δάνεια χορηγούνται με σταθερό επιτόκιο 0,35% για πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις και 1% για μεσαίες και μεγάλες. Αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, το μεσοσταθμικό επιτόκιο των δανειακών συμβάσεων ανέρχεται σε 1,93% και η μέση διάρκεια αποπληρωμής τους σε 13,4 έτη. Μέχρι σήμερα έχουν υπογραφεί 244 δανειακές συμβάσεις, ύψους 3,6 δισ., οι οποίες αντιστοιχούν σε επενδύσεις 8,6 δισ. ευρώ.

Το επόμενο αίτημα για δάνεια και επιχορηγήσεις αναμένεται να υποβληθεί το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους. Πάντως, παρά την καλή πορεία του ελληνικού προγράμματος μέχρι στιγμής, το χρονοδιάγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης, που δίνει περιθώρια ολοκλήρωσης έως τα μέσα του 2026, θεωρείται ασφυκτικό. Τη λύση αναμένεται να δώσει μια πιθανή παράταση, όχι με ελληνική πρωτοβουλία, αλλά άλλων χωρών που βρίσκονται σε λιγότερο προχωρημένο στάδιο.

Η πρόοδος του προγράμματος αναμένεται εξάλλου να διευκολυνθεί και από την αναθεώρησή του, που εγκρίθηκε την Τρίτη. Στο πλαίσιο αυτής της αναθεώρησης αντικαταστάθηκαν ορισμένα ορόσημα τα οποία δεν ήταν δυνατόν να εκπληρωθούν, μεταξύ των οποίων έργα που είχαν καθυστερήσει. Στη θέση τους εντάχθηκαν άλλα, μεταξύ των οποίων έργα για την αποκατάσταση περιοχών που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές, όπως η καταιγίδα «Daniel», καθώς και για την πρόληψη φυσικών καταστροφών.

Ειρήνη Χρυσολωρά, Καθημερινή