Η ιδέα να επιβληθεί ανώτατο όριο στις πληρωμές με μετρητά βρίσκεται ακόμα σε αρχικό στάδιο, εντός του πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Παρ’ όλα αυτά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέφερε ότι εξετάζει την προοπτική ενός ευρωπαϊκού σχεδίου δράσης προς αυτήν την κατεύθυνση, και μάλιστα με τη δέουσα σοβαρότητα, σύμφωνα με δημοσίευμα της Deutsche Welle. Το κύριο και καίριο επιχείρημα του σχεδίου είναι η καταπολέμηση του «ξεπλύματος» μαύρου χρήματος για τη χρηματοδότηση εγκληματικών ή τρομοκρατικών ενεργειών. Πραγματικά, όπως επισημαίνουν ειδικοί αναλυτές, σε αυτό το πεδίο ενδεχόμενη επιβολή ανώτατου ορίου στις συναλλαγές πιθανώς και να είχε νόημα.

Δημόσια συζήτηση

Ούτως ή άλλως, το θέμα με τον καθορισμό ανώτατου ορίου τέθηκε προς συζήτηση την περασμένη χρονιά στις συνεδριάσεις των υπουργών Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Επίσης, πρόσφατα δόθηκε στη δημοσιότητα έκθεση της Κομισιόν, η οποία αφορά τις ενδεχόμενες επιπτώσεις μιας τέτοιας απόφασης. Το ερώτημα που έθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με αφορμή την έκθεση, ήταν το εξής: «Οι πληρωμές υψηλών ποσών με μετρητά είναι αναγκαίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο;».

Στις χώρες της Σκανδιναβίας, για παράδειγμα, το «πλαστικό χρήμα» υπερτερεί των μετρητών στις καθημερινές συναλλαγές. Επιπλέον, σε ορισμένες βορειοευρωπαϊκές χώρες λαμβάνονται μέτρα προς την ίδια κατεύθυνση, ώστε να περιοριστούν ο αριθμός και η συχνότητα των συναλλαγών με μετρητά. Ωστόσο, υπάρχει και ο αντίλογος. «Τα μετρητά πρέπει να παραμείνουν», δηλώνει ο Μάριο Οχόβεν, πρόεδρος της Γερμανικής Ομοσπονδίας Μεσαίων Επιχειρήσεων (BVMW). «Η επιβολή ανώτατου ορίου στις πληρωμές με ρευστό δεν θα είναι τίποτε άλλο από ένα πρώτο βήμα προς την πλήρη κατάργηση των χαρτονομισμάτων και των κερμάτων». Αυτή, όμως, η κατάργηση χαρτονομισμάτων και κερμάτων θα είχε και επιπλέον συνέπειες, που αφορούν τον ρόλο του δημόσιου τομέα. «Κατάργηση των μετρητών σημαίνει κρατικός έλεγχος», επισημαίνει ο Μ. Οχόβεν. Επιπλέον, προσθέτει ότι, κατά την άποψή του, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χρησιμοποιεί ως «άλλοθι» την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του οικονομικού εγκλήματος, ενώ βάζει στο στόχαστρό της απλούς πολίτες – ουσιαστικά, επικεντρώνεται σε απολύτως διαφανείς συναλλαγές που διεξάγονται καθημερινά. Σύμφωνα με τα παραπάνω, η ιδέα του ανώτατου ορίου στις συναλλαγές και μία σταδιακή κατάργηση των μετρητών δεν είναι αποδεκτή στη Γερμανία.

Αλλαγές

Ωστόσο, σύμφωνα με τον επικεφαλής της BVMW, ακόμα και στη Γερμανία τα τελευταία χρόνια πληθαίνουν οι συναλλαγές που γίνονται με εναλλακτικούς τρόπους, μέσω Διαδικτύου ή κινητών τηλεφώνων – εντούτοις δεν πρόκειται για διαδεδομένη τάση, ενώ η χρήση χαρτονομισμάτων και κερμάτων είναι ακόμη κυρίαρχη. Σύμφωνα με έκθεση της Κεντρικής Τράπεζας (Βundesbank), το 2014 οι 8 στις 10 συναλλαγές στη χώρα διεξήχθησαν με μετρητά.

Το Βερολίνο, αναφέρει η DW, αναγνωρίζει τη σημασία του θέματος αλλά και του αντικτύπου του. Πάντως, προς το παρόν, κανένα στέλεχος της γερμανικής κυβέρνησης δεν συμφωνεί με την πλήρη κατάργηση των χαρτονομισμάτων και των κερμάτων. Ωστόσο, πολλοί εντός του κυβερνητικού συνασπισμού θεωρούν ότι έχει βάση η επιβολή ορίου στο ύψος των πληρωμών με μετρητά. Κατά τον ευρωβουλευτή των Πρασίνων, Σβεν Γκίγκολντ, «στη Γερμανία επικρατεί υστερία. Το ότι συζητείται, όμως, η επιβολή πλαφόν στις πληρωμές με ρευστό δεν σημαίνει ότι θα υπάρξει και κατάργηση των μετρητών». Μέσα στους προσεχείς μήνες, οι υπουργοί Οικονομικών της Ε.Ε. θα συζητήσουν εκ νέου για το θέμα. Τέλος, τον Μάρτιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να θέσει το ζήτημα σε ανοικτή διαβούλευση, για να εκφραστούν όλες οι απόψεις· και όσες είναι υπέρ του μέτρου και όσες είναι κατά.

Kαθημερινή