Εν μέσω έντονων πολιτικών αντιπαραθέσεων, κατατέθηκε αργά χθες το απόγευμα στη Βουλή το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, με σημαντικές αλλαγές, μετά τη διαβούλευση και αφού ελήφθησαν υπ’ όψιν σειρά προτάσεων από επιστημονικούς και συνδικαλιστικούς φορείς, που δεν αλλάζουν όμως το πνεύμα της μεταρρύθμισης. Βάσει του σχεδιασμού, η επεξεργασία του στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής θα ξεκινήσει την Τρίτη 8 Ιουνίου, με στόχο  να ψηφιστεί στις 17 Ιουνίου, μετά δύο συνεδριάσεις.   

Στην επίμαχη διάταξη για τις απολύσεις, που είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από την πλευρά και των εργαζομένων και των εργοδοτών, κυρίως δε των νομικών, καθώς έδινε το δικαίωμα για 4μηνη καθυστέρηση στην καταβολή της αποζημίωσης, και τη δυνατότητα καταβολής της με έως και 10% μείωση, διευκρινίζεται αφενός ότι η καταβολή της αποζημίωσης πρέπει να είναι σύγχρονη με την απόλυση και αφετέρου ορίζεται ότι η υπολειπόμενη καταβληθείσα αποζημίωση δεν συνιστά λόγο ακύρωσης αλλά συμπλήρωσης αυτής.

Αλλαγές υπάρχουν και στις διατάξεις περί απεργιών. Αναλυτικά, ορίζεται ότι εάν κριθεί παράνομη απεργία ή στάση εργασίας που έχει κηρυχθεί από πρωτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση, δεν επιτρέπεται  η κήρυξη απεργίας από την αντίστοιχη δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση για το ίδιο θέμα.

Επίσης, προστίθεται διάταξη σύμφωνα με την οποία τόσο οι συνδικαλιστές που πραγματοποιούν καταλήψεις, αποκλεισμούς, ή ασκούν βία, εμποδίζοντας τους εργαζομένους που δεν συμμετέχουν στην απεργία να εργαστούν, όσο και η συνδικαλιστική τους οργάνωση, θα έχουν αστική ευθύνη. Η ευθύνη δεν βαραίνει το σύνολο των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου αλλά εκείνους που προβαίνουν σε αυτές τις πράξεις, ενώ η καταβολή αποζημίωσης προϋποθέτει την άσκηση αγωγής από τη θιγόμενη επιχείρηση.

Μια επίσης σημαντική προσθήκη αφορά την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η δυνατότητα να καθορίζονται και  μισθολογικοί όροι, οι οποίοι όμως θα ισχύουν μόνο για τους συμβαλλόμενους στη σύναψη της ΕΓΣΣΕ. Επίσης, η μη κωδικοποίηση των συλλογικών συμβάσεων δεν θα επιφέρει την ακύρωση της συλλογικής σύμβασης που υπεγράφη, όπως προβλεπόταν στο σχέδιο στη δημόσια διαβούλευση, αλλά απλώς δεν θα ισχύουν οι παλαιοί όροι συλλογικών συμβάσεων που δεν κωδικοποιήθηκαν.

Στο θέμα της εγγυημένης υπηρεσίας κατά τη διάρκεια απεργιών  στην κοινή ωφέλεια, παραμένει το ποσοστό 33%, αλλά προβλέπεται ότι μπορεί να μειωθεί με ΚΥΑ που εκδίδουν ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και ο καθ’ ύλην αρμόδιος υπουργός κατόπιν τεκμηριωμένου αιτήματος ή συμφωνίας των κοινωνικών εταίρων. Σε περίπτωση που δεν επέλθει η συμφωνία για το προσωπικό ελάχιστης εγγυημένης υπηρεσίας, η διαφορά παραπέμπεται στη μεσολάβηση του ΟΜΕΔ.

Οι επίμαχες διατάξεις για το ευέλικτο 8ωρο και τις υπερωρίες παραμένουν, όμως αναδιατυπώνεται  για νομοτεχνικούς λόγους η διάταξη με την οποία επιβεβαιώνεται και νομικά η ισχύς του 8ωρου/5νθήμερου/40ωρου, όπως εφαρμόζεται σήμερα.  

Παραμένει με μικρές διορθώσεις η διάταξη για τη δυνατότητα διευθέτησης του χρόνου εργασίας, έπειτα από αίτημα του εργαζμένου, με ατομική συμφωνία, καθώς και η αύξηση των προβλεπόμενων ορίων υπερωριακής απασχόλησης. Παράλληλα,  εισάγεται ειδική πρόβλεψη για καταβολή αποζημίωσης, σε περίπτωση λύσης της σύμβασης εργασίας πριν από τη χορήγηση μειωμένου ωραρίου εργασίας ή/και ρεπό.         

Επιτρέπεται ανά ημέρα έως τρεις  ώρες και ανά έτος έως  150 ώρες  με αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο, προσαυξημένο κατά  40%. Η αποζημίωση για κάθε ώρα υπερωρίας, καθ’ υπέρβαση των ορίων του νόμου θα πληρώνεται προσαυξημένη κατά 120%.  Παρέχεται δε, εξουσιοδότηση στον Γενικό Γραμματέα Εργασίας του υπουργείου Εργασίας  για τη χορήγηση άδειας υπερωριακής απασχόλησης, πέραν των προβλεπομένων, με αποζημίωση  προσαύξησης 60% επί του ωρομισθίου.   

Συμπληρώνονται οι περιπτώσεις επιχειρήσεων/δραστηριοτήτων, οι οποίες εξαιρούνται αυτοδικαίως από την υποχρεωτική ανάπαυση κατά την Κυριακή και τις ημέρες αργίας. Περιλαμβάνονται ιδίως οι ταχυδρομικές υπηρεσίες (courier) και οι δραστηριότητες παραγωγής υγειονομικών ειδών ή νοσηλευτικών υλικών, οι επιχειρήσεις logistics, παροχής υπηρεσιών τηλεφωνικού κέντρου και τεχνικής υποστήριξης πελατών, παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος και security.

Προβλέπεται η κατάργηση της διαφοροποίησης μεταξύ υπαλλήλων και εργατοτεχνιτών, αναφορικά με την προθεσμία προμήνυσης και την καταγγελία των συμβάσεων εξαρτημένης εργασίας.

Εισάγεται απαλλαγή του εργαζομένου από την υποχρέωση παροχής εργασίας, μετά την κοινοποίηση σε αυτόν της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας από τον εργοδότη.  Θεσπίζεται επίσης η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας, η  δυνατότητα 4ήμερης εργασίας την εβδομάδα στο πλαίσιο της διευθέτησης του χρόνου εργασίας και η χορήγηση του διαλείμματος μετά από 4 ώρες εργασίας (αντί για 6 ώρες).

Οι βασικές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου προβλέπουν τη σύσταση της Επιθεώρησης Εργασίας ως Ανεξάρτητης Διοικητικής Αρχής, με λειτουργική ανεξαρτησία, διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια. Η Επιθεώρηση Εργασίας θα λειτουργεί κατά τα πρότυπα της ΑΑΔΕ και της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, ενώ ορίζεται ότι το πόρισμα της Επιθεώρησης Εργασίας επί διαφορών που στοιχειοθετούνται από την ψηφιακή κάρτα εργασίας (π.χ. απαιτήσεις για δεδουλευμένα, επίδομα άδειας) θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί άμεσα για να βγει διαταγή πληρωμής από το δικαστήριο. Μάλιστα,  ξεκαθαρίζεται ότι κατά τα πέντε πρώτα χρόνια λειτουργίας της Επιθεώρησης Εργασίας, οι υπάλληλοι του υπουργείου Εργασίας που σήμερα υποστηρίζουν το ελεγκτικό έργο του ΣΕΠΕ, εξακολουθούν να το πράττουν. Για το ίδιο διάστημα, μετατάξεις και αποσπάσεις για την πλήρωση των θέσεων της Επιθεώρησης Εργασίας γίνονται κατά προτεραιότητα από προσωπικό του ΥΠΕΚΥ με ιδιότητα επιθεωρητή Εργασίας.  

Διευρύνεται η λίστα των περιπτώσεων της άκυρης απόλυσης (προστασία και του πατέρα πλέον για 6 μήνες μετά τη γέννηση κάθε παιδιού, προστασία λόγω ενασκήσεως δικαιώματος, κλπ.) Στις λοιπές περιπτώσεις (ένταση στις σχέσεις εργαζομένου – εργοδότη ή αναδιάρθρωση μιας επιχείρησης), το Δικαστήριο αντί οποιασδήποτε άλλης συνέπειας, με βάση ρύθμιση που ισχύει στη Γαλλία και την Ισπανία, μετά από αίτημα είτε του εργαζομένου είτε του εργοδότη, επιδικάζει υπέρ του εργαζομένου ποσό πρόσθετης αποζημίωσης (αποδοχές 3 μηνών έως το διπλάσιο της νόμιμης αποζημίωσης). Οσο για το πεδίο των αδειών, στο νομοσχέδιο που κατατέθηκε διευρύνονται, σε συνεννόηση με το υπ. Εσωτερικών, και στο προσωπικό του Δημοσίου για το οποίο εφαρμόζεται το εργατικό δίκαιο περιλαμβάνοντας μεταξύ άλλων τους εργαζόμενους με σχέση Ιδιωτικού Δικαίου Ορισμένου Χρόνου (ΙΔΟΧ), οι παρακάτω άδειες:

α. Ειδική άδεια παροχής προστασίας μητρότητας (6 μήνες επιδοτούμενοι από ΟΑΕΔ).

β. Αδεια υποβοηθούμενης αναπαραγωγής 7 ημερών με αποδοχές.

Επίσης επεκτείνεται η άδεια 4 ημερών για παρακολούθηση σχολικής επίδοσης και σε παιδιά που φοιτούν σε Ειδικά Σχολεία και σε Ειδικές Δομές για Ατομα με Ειδικές Ανάγκες, ενώ προτεραιοποιούνται οι αιτήσεις γονέων παιδιών με αναπηρία για τη χορήγηση γονικής άδειας.

Ρούλα Σαλούρου Καθημερινή