Πηγή ζημιών και από χθες και προστίμων παραμένει η ΛΑΡΚΟ, καθώς δύο χρόνια μετά την απόφαση να τεθεί σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης, η διαδικασία δεν έχει ολοκληρωθεί. Η ζημιογόνος ΔΕΚΟ έχει ήδη κοστίσει άμεσα ή έμμεσα στους πολίτες πάνω από 500 εκατ. ευρώ. Χθες το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο καταδίκασε την Ελλάδα, επειδή δεν ανέκτησε παράνομες κρατικές ενισχύσεις προς τη ΛΑΡΚΟ, σε εφάπαξ πρόστιμο 5,5 εκατ. και επιπλέον 4 εκατ. για κάθε 6μηνο καθυστέρησης από το 2017 και μετά. Το δικαστήριο είχε διαπιστώσει για πρώτη φορά την παράβαση της Ελλάδας με απόφαση που εκδόθηκε το 2017, σε συνέχεια απόφασης της Επιτροπής το 2014.

Σε ένα μήνα κλείνουν δύο χρόνια από τότε που η κυβέρνηση πήρε τη γενναία από απόψεως πολιτικού κόστους απόφαση να βάλει τέλος στην 35χρονη αιμορραγία του ελληνικού Δημοσίου από τη χρεοκοπημένη ΛΑΡΚΟ, υπό την πίεση και της Ε.Ε. για την επιστροφή κρατικών ενισχύσεων ύψους 160 εκατ. ευρώ. Δύο χρόνια μετά το πρόβλημα όχι μόνο δεν έχει επιλυθεί, αλλά επιπλέον η χώρα καλείται να πληρώσει βαριά πρόστιμα, με απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.

Στις 20 Φεβρουαρίου 2020 δημοσιεύθηκε η απόφαση για την τοποθέτηση Ειδικού Διαχειριστή με τη δέσμευση να «τρέξει» με διαδικασίες fast track τον διαγωνισμό για την ιδιωτικοποίηση των περιουσιακών στοιχείων της προβληματικής μεταλλευτικής βιομηχανίας και στην περίπτωση που δεν τελεσφορήσει σε διάστημα 12 μηνών να κηρύξει πτώχευση.

Αν και η απόφαση φάνηκε να δρομολογεί το τέλος του προβλήματος ΛΑΡΚΟ που δημιούργησε η αβελτηρία διαδοχικών κυβερνήσεων των τελευταίων δεκαετιών, επιβαρύνοντας τους Ελληνες πολίτες άμεσα ή έμμεσα με πάνω από μισό δισ. ευρώ και καθιστώντας παράλληλα αναποτελεσματική την εκμετάλλευση ενός σπάνιου για την ευρωπαϊκή αγορά ορυκτού πλούτου, οι εξελίξεις σχεδόν δύο χρόνια μετά δεν φαίνεται να το επιβεβαιώνουν.

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο με απόφαση που δημοσιοποίησε χθες υποχρεώνει την Ελλάδα να καταβάλει κατ’ αποκοπήν ποσό ύψους 5,5 εκατ. ευρώ και χρηματική ποινή άνω των 4 εκατ. ευρώ ανά εξάμηνο καθυστέρησης από το 2017 και μετά, δηλαδή πάνω από 32 εκατ. ευρώ μέχρι σήμερα, διότι δεν ανέκτησε τις κρατικές ενισχύσεις των 160 εκατ. ευρώ που είχαν χορηγηθεί στη ΛΑΡΚΟ.

Το δικαστήριο είχε διαπιστώσει για πρώτη φορά την παράβαση της Ελλάδας με απόφαση που εκδόθηκε το 2017, σε συνέχεια απόφασης της Επιτροπής του 2014 που έκρινε παράνομες τις ενισχύσεις. Στην απόφασή του επισημαίνει ότι το γεγονός πως μια επιχείρηση τελεί σε κατάσταση πτώχευσης δεν θίγει την υποχρέωση ανάκτησης των ενισχύσεων. Η εξάλειψη αυτής της υποχρέωσης μπορεί καταρχήν, στο πλαίσιο της πτωχευτικής διαδικασίας, να γίνει με την εγγραφή στον πίνακα κατάταξης των πιστωτών της απαίτησής τους. Η εν λόγω εγγραφή συνεπάγεται εκπλήρωση της υποχρέωσης μόνο εάν η πτωχευτική διαδικασία καταλήγει στην οριστική παύση της δραστηριότητας της επιχείρησης που έλαβε τις ενισχύσεις. Αυτό με απλά λόγια σημαίνει ότι η μόνη περίπτωση να μην ανακτηθούν οι κρατικές ενισχύσεις είναι να παύσει η δραστηριότητα της ΛΑΡΚΟ, δηλαδή ή να βρεθεί επενδυτής που θα συνεχίσει τη μεταλλευτική δραστηριότητα μέσω μιας νέας επιχειρηματικής οντότητας, που είναι και το ζητούμενο των παράλληλων διαγωνισμών Ειδικού Διαχειριστή (για τα περιουσιακά στοιχεία της ΛΑΡΚΟ) και ΤΑΙΠΕΔ (για τα περιουσιακά στοιχεία του Δημοσίου), ή να κλείσει η εταιρεία. Μέχρι η πορεία των διαγωνισμών να δείξει τι από τα δύο θα συμβεί, η Ελλάδα θα πρέπει να πληρώνει τα πρόστιμα εκατομμυρίων αλλά και να στηρίζει με λεφτά των φορολογουμένων τη συνέχιση της λειτουργίας της ΛΑΡΚΟ.

Ηδη οι δύο παρατάσεις που δόθηκαν στο καθεστώς διαχείρισης έχουν κοστίσει στο ελληνικό Δημόσιο 30 εκατ. ευρώ επιπλέον των προβλεπόμενων 35 εκατ. από την αρχική απόφαση, ποσό που θα αυξάνεται όσο παρατείνεται η διάρκεια των διαγωνισμών.

Η ΔΕΗ

Στο μεταξύ, αβέβαιη είναι η τελική επιβάρυνση της ΔΕΗ, η οποία προ εκκαθάρισης είχε συσσωρεύσει ένα χρέος από τη ΛΑΡΚΟ της τάξης των 340 εκατ. ευρώ και η οποία συνεχίζει να την ηλεκτροδοτεί μέχρι την ολοκλήρωση των διαγωνισμών, βάσει σύμβασης που προβλέπει το κατέβασμα του διακόπτη στην περίπτωση που δεν πληρώνει τους τρέχοντες λογαριασμούς. Σε αυτό το διάστημα τουλάχιστον τρεις φορές η ΔΕΗ κατάφερε να εισπράξει λογαριασμούς των 4-7 εκατ. ευρώ έπειτα από εξώδικα και την απειλή του διακόπτη.

Χρύσα Λιάγγου Καθημερινή