Στις παγκόσµιες εφοδιαστικές αλυσίδες επικρατεί νέο αδιαχώρητο, καθώς έχει περιοριστεί η κίνηση των πλοίων στη διώρυγα του Παναµά λόγω της µείωσης των διαθέσιµων υδάτων, ενώ ουσιαστικά έχει διακοπεί πλήρως στη διώρυγα του Σουέζ, εξαιτίας του κινδύνου επιθέσεων από τους αντάρτες Χούθι της Υεµένης. Ο χρόνος και το κόστος µεταφοράς εµπορευµάτων και προϊόντων αυξάνονται, δηµιουργώντας ανησυχία για νέο γύρο πληθωριστικών πιέσεων.

Η απειλή της ύφεσης βρίσκεται προ των πυλών της Ευρωζώνης, καθώς μετά τη συρρίκνωση 0,1% που σημείωσε το ΑΕΠ της το γ΄ τρίμηνο του περασμένου έτους, όλα δείχνουν πως έχει ακολουθήσει νέα συρρίκνωση και το τελευταίο τρίμηνο του 2023. Στην περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι ενδείξεις, τότε θα πρόκειται για δύο συναπτά τρίμηνα συρρίκνωσης και επομένως η Ευρωζώνη θα έχει διολισθήσει σε ύφεση. Σε αυτή την εικόνα κατατείνουν, άλλωστε, τα τελευταία στοιχεία για τη μεταποίηση της Ευρωζώνης, όπως την απεικονίζει ο δείκτης υπευθύνων προμηθειών (ΡΜΙ) που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα. Ειδικότερα, ο εν λόγω δείκτης σημείωσε τον Δεκέμβριο ελαφρά ανάκαμψη στις 44,4 μονάδες από τις 44,2 μονάδες του Νοεμβρίου, αλλά παραμένει σταθερά κάτω από τις 50 μονάδες και σηματοδοτεί ύφεση. Σημειωτέον, όμως, ότι πρόκειται για τον 18ο συναπτό μήνα που καταγράφει συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας στον μεταποιητικό τομέα της Ευρωζώνης.

Την ίδια εικόνα συνεχιζόμενης συρρίκνωσης παρουσιάζει και ο μεταποιητικός τομέας της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής οικονομίας, της Γερμανίας. Σημειωτέον ότι η Γερμανία, πάλαι ποτέ ατμομηχανή της ευρωπαϊκής οικονομίας, θεωρείται πλέον η χειρότερη από τις μεγάλες ανεπτυγμένες οικονομίες, καθώς όλα τείνουν να επιβεβαιώσουν την πρόβλεψη του ΔΝΤ πως θα είναι η μοναδική από τις χώρες του G7 που θα διολισθήσει σε ύφεση. Σχολιάζοντας τα σχετικά στοιχεία ο Κλάους Βίστεσεν, κορυφαίος οικονομολόγος της Pantheon Macroeconomics, διαπιστώνει κάποια αισιοδοξία για το νέο έτος, αλλά βλέπει πως η προοπτική άμεσης ανάκαμψης είναι περιορισμένη.

Η εικόνα είναι, πάντως, γενικότερη, καθώς και στην εκτός Ευρωζώνης και Ε.Ε. Βρετανία ο τομέας της μεταποίησης παρουσιάζει σαφή κάμψη. Ο δείκτης υπευθύνων προμηθειών της Global/cips υποχώρησε τον Δεκέμβριο στις 46,2 μονάδες, δίνοντας τέλος σε μια πορεία ανάκαμψης που διήρκεσε τρεις συναπτούς μήνες. Οπως τονίζουν οικονομικοί αναλυτές, η εικόνα ήταν παρεμφερής στις βιομηχανίες ανά τον κόσμο στο τέλος του 2023, καθώς και οι βιομηχανικές χώρες της Ασίας πλήττονται κυρίως εξαιτίας της επιβράδυνσης και των πολλαπλών κρίσεων που γνωρίζει η Κίνα. Η συνολική εικόνα στην παγκόσμια οικονομία κατατείνει, έτσι, σε μια επιβράδυνση που αναμένεται να συνεχιστεί και το νέο έτος και όλα δείχνουν πως η ανάκαμψη θα αργήσει ακόμη. Σε ό,τι αφορά τις αναπτυσσόμενες οικονομίες της Ασίας, στη διάρκεια του περασμένου μήνα κατέγραψαν υποχώρηση της οικονομικής δραστηριότητας στις βιομηχανίες και ιδιαιτέρως σε όσες οικονομίες έχουν μεγάλη εξάρτηση από τον κλάδο της τεχνολογίας. Περαιτέρω υποχώρηση σημείωσε η οικονομική δραστηριότητα στις βιομηχανίες της Νότιας Κορέας, όπως άλλωστε και ο μεταποιητικός τομέας της Ταϊβάν που συρρικνώθηκε για 19ο συναπτό μήνα.

Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την Κίνα, τον Δεκέμβριο ο δείκτης Caixin που παρακολουθεί τον μεταποιητικό τομέα στη δεύτερη οικονομία του κόσμου σημείωσε αιφνιδιαστική επιτάχυνση. Παραδόξως, όμως, έρχεται σε σύγκρουση με τον επίσημο ΡΜΙ που ανακοίνωσε το Πεκίνο την Κυριακή και ο οποίος εξακολουθεί να καταγράφει συρρίκνωση για τρίτο συναπτό μήνα. Η αβεβαιότητα που περιβάλλει, έτσι, την κινεζική οικονομία εξακολουθεί να επιδεινώνει την εικόνα των μεγαλύτερων εμπορικών εταίρων της.

Οπως τονίζει ο Γουάνγκ Ζε, κορυφαίος οικονομολόγος του ομίλου Caixin Insight Group, «συνολικά η εικόνα του μεταποιητικού τομέα της Κίνας εξακολούθησε να βελτιώνεται τον Δεκέμβριο καθώς αυξήθηκαν τόσο η προσφορά όσο και η ζήτηση και οι τιμές παρέμειναν σταθερές».

Ο ίδιος τονίζει, άλλωστε, πως «η ανεργία παραμένει σημαντικό πρόβλημα στη χώρα και οι επιχειρήσεις εκφράζουν φόβους για το μέλλον και παραμένουν επιφυλακτικές στη λήψη αποφάσεων για θέματα όπως οι προσλήψεις, οι αγορές πρώτων υλών και η διαχείριση των αποθεμάτων». Εν μέσω επιβράδυνσης, κρίσης στην αγορά ακινήτων και πτώσης στη ζήτηση, τους τελευταίους μήνες το Πεκίνο έχει υιοθετήσει σειρά μέτρων που στοχεύουν στην τόνωση της ανάκαμψης. Ολα δείχνουν, όμως, πως ο στόχος δεν πρόκειται να επιτευχθεί εύκολα καθώς η κινεζική οικονομία επιβαρύνεται από το δυσβάσταχτο χρέος των περιφερειών, ενώ δεν μπορεί να τονωθεί από τις εξαγωγές όσο στο παρελθόν καθώς έχει μειωθεί η παγκόσμια ζήτηση.

Ομοίως και στις άλλες οικονομίες της Ασίας οι δείκτες υπευθύνων προμηθειών καταδεικνύουν μείωση της οικονομικής δραστηριότητας, με τη Μαλαισία και το Βιετνάμ να βρίσκονται σε πορεία συρρίκνωσης. Πρόκειται, ωστόσο, για τις οικονομίες που έχουν επωφεληθεί από τα ρήγματα στις σχέσεις της Κίνας με τις δυτικές οικονομίες, καθώς εξώθησαν πολλές δυτικές οικονομίες να στραφούν στο Βιετνάμ και στη Μαλαισία. Φωτεινή εξαίρεση αποτέλεσε η Σιγκαπούρη, της οποίας το ΑΕΠ σημείωσε άνοδο το τελευταίο τρίμηνο του 2023 χάρη κυρίως στον κατασκευαστικό και τον μεταποιητικό κλάδο.

kathimerini