Πέρυσι οι εταιρείες είχαν πολλά προϊόντα, αλλά τα ηλεκτρονικά καταστήματα και οι εταιρείες ταχυμεταφορών δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν στον όγκο των παραγγελιών και να τις παραδώσουν εγκαίρως στους καταναλωτές, καθώς τα φυσικά καταστήματα ήταν κλειστά λόγω κορωνοϊού.

Φέτος, τα καταστήματα ελπίζουμε ότι θα είναι ανοιχτά, αλλά είναι πιθανό να λείπουν προϊόντα. Αυτό είναι το σκηνικό που αναμένεται για την περίφημη Black Friday, την ημέρα των μεγάλων προσφορών στο λιανεμπόριο που φέτος είναι η 26η Νοεμβρίου, με τις επιχειρήσεις να εκτιμούν ότι οι πρώτες ελλείψεις σε διαρκή καταναλωτικά αγαθά θα φανούν σε μεγάλο βαθμό εκείνη την περίοδο, λόγω φυσικά και της μεγάλης ζήτησης που αναμένεται.

Η επόμενη δοκιμασία για αγορά και καταναλωτές αναμένεται, σύμφωνα με τον εμπορικό διευθυντή της Praktiker, ότι θα είναι αυτή που αφορά την επάρκεια εποχικών ειδών και συγκεκριμένα των χριστουγεννιάτικων στολιδιών, παιχνιδιών κ.ά.

«Με βάση την εικόνα που έχουμε στην παρούσα στιγμή, δεν θα έχουμε πρόβλημα. Ωστόσο, αυτό μπορεί να αλλάξει αύριο και να μας πουν οι προμηθευτές μας ότι δεν μπορούν να εκτελέσουν την παραγγελία», δηλώνει στην εφημερίδα «Καθημερινή» υψηλόβαθμο διευθυντικό στέλεχος πολύ μεγάλης λιανεμπορικής αλυσίδας που διαθέτει και χριστουγεννιάτικα στολίδια, προσθέτοντας ότι πιο καθαρή εικόνα για το τι θα γίνει με τα χριστουγεννιάτικα είδη θα υπάρχει στα τέλη Οκτωβρίου με αρχές Νοεμβρίου.

Αυτό που κάνουν οι επιχειρήσεις το τελευταίο διάστημα είναι να «σκανάρουν» όλη την Ευρώπη προκειμένου να βρουν εναλλακτικούς προμηθευτές. Η άσκηση είναι κάτι παραπάνω από δύσκολη, διότι προμηθευτές εκτός Κίνας και γενικότερα Ασίας δεν αναζητούν μόνο οι ελληνικές επιχειρήσεις. Χαρακτηριστικό είναι το ακόλουθο παράδειγμα: η Πολωνία είναι μία χώρα στην Ευρώπη που παράγει αρκετά μεγάλες ποσότητες κεριών ρεσό. Στην παρούσα συγκυρία με τα προβλήματα που υπάρχουν στην Κίνα, όλοι στρέφονται στην Πολωνία για ρεσό, με συνέπεια πλέον να μην μπορούν ούτε από εκεί να καλυφθούν επαρκώς οι πολύ μεγάλες ανάγκες.

Για να αντιμετωπίσουν πιο αποτελεσματικά αφενός τις ανατιμήσεις, αφετέρου ενδεχόμενες ελλείψεις, οι μεγάλες επιχειρήσεις προβαίνουν σε μεγάλες παραγγελίες σε μια προσπάθεια αποθεματοποίησης. Αυτός είναι και ο λόγος σε σημαντικό βαθμό που δεν έχουν εμφανιστεί ακόμη πιο έντονα ανατιμητικά φαινόμενα, κυρίως στα τρόφιμα. Στον κλάδο αυτό, πάντως, οι όποιες ανατιμήσεις έχουν γίνει ήδη, δεν σημαίνει ότι θα είναι και οι τελευταίες.

Οπως εξηγούν εκπρόσωποι του κλάδου των σούπερ μάρκετ, στις περιπτώσεις μεγάλων ανατιμήσεων που έχουν λάβει από τους προμηθευτές, ανατιμήσεις που εκφράζονται σε διψήφια ποσοστά, τις εφαρμόζουν στα προϊόντα σταδιακά, προκειμένου να μην προκληθεί σοκ στον καταναλωτή, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν.

Ακόμη, βεβαίως, και όταν φτάνουν οι παραγγελίες από την Κίνα, είτε τελικών προϊόντων είτε πρώτων υλών, έστω και σε πολύ υψηλότερες τιμές, φτάνουν με καθυστέρηση. Η διαταραχή στην παραγωγική διαδικασία στην Κίνα συνεχίζεται, με κάποια εργοστάσια που έκλεισαν όταν εκδηλώθηκε το 2020 η πανδημία να μην ανοίγουν ξανά («ξεμονταρίστηκαν» ολόκληρες παραγωγικές μονάδες, ανέφερε χαρακτηριστικά ανώτατο στέλεχος μεγάλης αλυσίδας), ενώ παραμένει το πρόβλημα με την έλλειψη κοντέινερ.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της IHS Markit η οποία καταρτίζει τον δείκτη υπευθύνων προμηθειών στη μεταποίηση, γνωστός ως δείκτης PMI, η αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής περιορίστηκε τον Σεπτέμβριο στην Ελλάδα λόγω των σοβαρών καθυστερήσεων στις παραδόσεις προμηθειών. Τον μήνα αυτό καταγράφηκε η δριμύτερη αύξηση αδιεκπεραίωτων εργασιών που έχει καταγραφεί στην ιστορία της έρευνας που διενεργεί η IHS Markit, ακριβώς λόγω των μεγάλων καθυστερήσεων στην παράδοση των πρώτων υλών που χρησιμοποιεί ο τομέας της μεταποίησης.

Καθημερινή