Hταν το 1983 όταν η ΦΑΓΕ πραγματοποίησε τις πρώτες εξαγωγές γιαουρτιού και δη στραγγιστού γιαουρτιού –το ελληνικό γιαούρτι ή greek yogurt, όπως έχει επικρατήσει στις ξένες αγορές– στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Όπως αναφέρει η Δήμητρα Μανφάβα στο ρεπορτάζ της Καθημερινής, ηταν η απαρχή ενός success story που, 42 χρόνια μετά, όχι μόνο δεν έχει ξεθυμάνει, αλλά τα στοιχεία δείχνουν ότι η επιτυχία του ελληνικού γιαουρτιού στη βρετανική αγορά –και όχι μόνο– συνεχίζεται με ακόμη μεγαλύτερη ένταση, κάτι άλλωστε που οδηγεί τις ελληνικές γαλακτοβιομηχανίες σε περαιτέρω επενδύσεις στην κατηγορία.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην ετήσια έκθεση για την οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου την οποία συνέταξε το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της πρεσβείας της Ελλάδας στο Λονδίνο, οι εξαγωγές γιαουρτιού από την Ελλάδα στο Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν το 2024 σε σύγκριση με το 2023 κατά 68,24% σε όγκο και κατά 75,56% σε αξία. Μάλιστα το γιαούρτι αποτελεί το τρίτο κυριότερο εξαγόμενο ελληνικό τρόφιμο στο Ηνωμένο Βασίλειο, μετά τη φέτα και τις επιτραπέζιες ελιές.

Καθοριστικό ρόλο στην εν λόγω αγορά διαδραμάτισε και η δικαίωση για το ελληνικό γιαούρτι που ήρθε το 2014 από την αγγλική Δικαιοσύνη, η οποία απεφάνθη οριστικά ότι η αμερικανική βιομηχανία Chobani δεν μπορεί να διαθέτει στο Ηνωμένο Βασίλειο γιαούρτι που να το ονομάζει «ελληνικό γιαούρτι».

Αναμφίβολα η εξαγωγική δραστηριότητα της ΦΑΓΕ αποτέλεσε το εφαλτήριο για την παγκόσμια αναγνώριση του ελληνικού στραγγιστού γιαουρτιού, με συνέπεια τα επόμενα χρόνια να ακολουθήσουν το παράδειγμα της ΦΑΓΕ και άλλες ελληνικές εταιρείες, ενώ οι εξαγωγές γιαουρτιού επεκτάθηκαν σε πολλές ακόμη αγορές, με πλέον σημαντική την ιταλική. Η τελευταία, μάλιστα, κατέχει το μεγαλύτερο μερίδιο των ελληνικών εξαγωγών γιαουρτιού, ξεπερνώντας τη βρετανική αγορά.

Αλλες σημαντικές αγορές στις οποίες εξάγεται το ελληνικό γιαούρτι είναι η γερμανική, η ολλανδική, η ιρλανδική, η αυστριακή, αλλά και οι σκανδιναβικές, ενώ στον εξαγωγικό χάρτη τού εν λόγω προϊόντος μπήκε τα τελευταία χρόνια και η Γαλλία.

Αποτέλεσμα; Μέσα σε μία δεκαετία οι ελληνικές εξαγωγές γιαουρτιού έχουν σχεδόν τριπλασιαστεί τόσο σε όγκο όσο και σε αξία. Ετσι, ενώ το 2014 οι εξαγωγές γιαουρτιού ήταν 44.706 τόνοι, το 2023 ξεπέρασαν τις 127.000 τόνους, με την αξία των εξαγωγών να διαμορφώνεται σε 325 εκατ. ευρώ, από περίπου 111 εκατ. ευρώ το 2014.

Η πολύ μεγάλη ζήτηση από το εξωτερικό τόσο για επώνυμο ελληνικό γιαούρτι όσο και για ελληνικό γιαούρτι ιδιωτικής ετικέτας οδήγησε την «Κρι Κρι», η οποία έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια στον μεγαλύτερο παραγωγό γιαουρτιού στην Ελλάδα, να προχωρήσει σε νέα μεγάλη επένδυση, προϋπολογισμού 52,2 εκατ. ευρώ, η οποία πριν από ένα μήνα περίπου εντάχθηκε στο καθεστώς των στρατηγικών επενδύσεων.

Μέσω του επενδυτικού σχεδίου που φέρει τον διακριτικό τίτλο «Greek Yogurt Dynamo», η διοίκηση της σερραϊκής γαλακτοβιομηχανίας προσβλέπει στον διπλασιασμό του τζίρου της όταν ολοκληρωθεί η επένδυση –το σχετικό χρονοδιάγραμμα προβλέπει ότι αυτό θα γίνει στα τέλη του 2027–, κάτι που μεταφράζεται σε πωλήσεις άνω του μισού δισ. ευρώ, από 256,40 εκατ. ευρώ το 2024. Η μεγάλη δύναμη της «Κρι Κρι» είναι οι συνεργασίες της με μεγάλες λιανεμπορικές αλυσίδες του εξωτερικού, για λογαριασμό των οποίων φτιάχνει γιαούρτι. Από τα 205 εκατ. ευρώ που ήταν οι πωλήσεις της σε γαλακτοκομικά (κατά βάση γιαούρτι) το 2024, τα 129 εκατ. ευρώ ή 62% αφορούν πωλήσεις στο εξωτερικό, ενώ ανάλογη είναι η εικόνα και κατά το πρώτο τρίμηνο του 2025.

Η ανάγκη κάλυψης των πωλήσεων εκτός Ελλάδας βρίσκεται πίσω από το σχέδιο της ΦΑΓΕ για κατασκευή εργοστασίου παραγωγής γιαουρτιού στην Ολλανδία, σχέδιο πάντως το οποίο έχει πάει πολύ πίσω από το αρχικώς ανακοινωθέν χρονοδιάγραμμα.

Υπενθυμίζεται ότι το αρχικό χρονοδιάγραμμα προέβλεπε λειτουργία του εργοστασίου το δεύτερο εξάμηνο του 2024, η οποία τώρα έχει μετατεθεί για το τέλος του 2028.

Την εξωστρέφεια του ελληνικού γιαουρτιού αλλά και του σήματος «Δωδώνη» θέλει να αξιοποιήσει η «Ελληνικά Γαλακτοκομεία».

Οπως πρόσφατα δήλωσαν οι ιδρυτές της τελευταίας, στόχος τους είναι να μετατρέψουν τη «Δωδώνη», την οποία εξαγόρασαν, σε παγκόσμια εταιρεία, όχι μόνο μέσα από τις εξαγωγές φέτας, αλλά και μέσα από τις εξαγωγές γιαουρτιού.

Καθημερινή (Δήμητρα Μανιφάβα)