Πλεονάζουσα ρευστότητα ύψους 15,4 δισ. ευρώ από τα 50,6 δισ. ευρώ που έχει αντλήσει το τραπεζικό σύστηµα από το ευρωσύστηµα θα έχουν επιστρέψει έως τα τέλη του έτους οι τέσσερις συστηµικές τράπεζες στην ΕΚΤ, σύµφωνα µε στοιχεία της «Καθημερινής».

Η επιστροφή της ρευστότητας πραγµατοποιείται στο πλαίσιο της σταδιακής κατάργησης των µέτρων προσωρινής χαλάρωσης των εξασφαλίσεων που είχε λάβει η Κεντρική Τράπεζα για την αναχαίτιση των επιπτώσεων της πανδηµίας και οι υψηλές αποπληρωµές από τις ελληνικές τράπεζες είναι σηµάδι ευρωστίας, που υποδηλώνει τα αυξηµένα επίπεδα ρευστότητας που διαθέτει το ελληνικό τραπεζικό σύστηµα κυρίως µέσω των εγχώριων καταθέσεων.

Υπενθυµίζεται ότι τον Απρίλιο του 2020 –αµέσως µετά το ξέσπασµα της πανδηµίας και τα γενικευµένα lockdowns που είχαν εφαρµοστεί στις ευρωπαϊκές χώρες– η ΕΚΤ είχε θέσει σε εφαρµογή το πρόγραµµα στοχευµένων συναλλαγών µακροχρόνιας αναχρηµατοδότησης, γνωστό ως TLTRO III. Το πρόγραµµα αποσκοπούσε να στηρίξει τις τράπεζες έτσι ώστε να διοχετεύσουν φθηνά δάνεια στις επιχειρήσεις και στα νοικοκυριά, αντλώντας ρευστότητα από την ΕΚΤ µε αρνητικό επιτόκιο -1%. Οι τέσσερις συστηµικές άντλησαν 50,6 δισ. ευρώ έως και τα τέλη του 2021 και τα ποσά αυτά θα πρέπει να επιστραφούν στο ευρωσύστηµα έως και το 2024 µε σταδιακές αποπληρωµές – ανάλογα µε τις λήξεις.

Μετά και την απώλεια του οφέλους από τη διαφορά µεταξύ των επιτοκίων άντλησης ρευστότητας και επανατοποθέτησης στην ΕΚΤ της πλεονάζουσας ρευστότητας µε τη µορφή κατάθεσης, που καταργήθηκε µε απόφαση του Οκτωβρίου, οι τέσσερις συστηµικές τράπεζες αναµένεται να προχωρήσουν σε υψηλές αποπληρωµές έως τα τέλη του έτους. Αυτή η κίνηση, σύµφωνα µε τραπεζικές πηγές, «δίνει θετικό σήµα στις αγορές ότι οι ελληνικές τράπεζες διαθέτουν πλεονάζουσα ρευστότητα και άρα δεν θα χρειαστεί να αντικαταστήσουν τις λήξεις του TLTRO µε άλλες πηγές» προς το παρόν, όπως repos. Να σηµειωθεί ότι οι ελληνικές τράπεζες συνεχίζουν να αντλούν φθηνή ρευστότητα µέσω των εγχώριων καταθέσεων, που φέρουν χαµηλά επιτόκια, ενώ εναλλακτική πηγή αποτελεί πάντα το ευρωσύστηµα, που δέχεται οµόλογα και τίτλους για την άντληση ρευστότητας µε επιτόκιο που είναι σήµερα 2%.

Τη µεγαλύτερη αποπληρωµή αναµένεται να πραγµατοποιήσει η Τράπεζα Πειραιώς επιστρέφοντας πίσω στην ΕΚΤ 9 δισ. από τα 14,4 δισ. που έχει αντλήσει συνολικά µέσω TLTRO. Οι καταθέσεις της Πειραιώς ανέρχονται στα 56,7 δισ. ευρώ και ο δείκτης δάνεια προς καταθέσεις διαµορφώνεται στο 63%, εξασφαλίζοντας σύµφωνα µε πηγές της τράπεζας υψηλούς δείκτες ρευστότητας, γεγονός που επιτρέπει το υπόλοιπο των 5,5 δισ. ευρώ να αποπληρωθεί σταδιακά το 2023 έως και το 2024.

Η Εθνική Τράπεζα, που έχει αντλήσει από το ευρωσύστηµα 11,6 δισ. ευρώ, έχει προχωρήσει ήδη στην πρώτη αποπληρωµή ύψους 2 δισ. ευρώ τον Νοέµβριο και έως τα τέλη του έτους θα αποπληρώσει επιπλέον 1,5 δισ. ευρώ. Το ύψος των καταθέσεων που διαθέτει ανέρχεται σε 55,7 δισ. ευρώ –ο δείκτης δάνεια προς καταθέσεις βρίσκεται στο 62%– και σύµφωνα µε πηγές της τράπεζας «η πλεονάζουσα ρευστότητα (excess liquidity) φθάνει τα 7 δισ. ευρώ µετά και την αφαίρεση του TLTRO».

Πλεονάζουσα ρευστότητα ύψους 2,9 δισ. ευρώ (1,9 δισ. ευρώ που λήγει και επιπλέον 1 δισ. ευρώ) από το σύνολο των 11,6 δισ. ευρώ που έχει αντλήσει από το ευρωσύστηµα πρόκειται να αποπληρώσει εντός του ∆εκεµβρίου η Eurobank, η οποία διαθέτει καταθέσεις 55,7 δισ. ευρώ και υψηλό δείκτη ρευστότητας που διαµορφώνεται στο 74%. Η Alpha Bank, τέλος, µε καταθέσεις 50,1 δισ. ευρώ και δείκτη δάνεια προς καταθέσεις 78% προγραµµατίζει την πρώτη αποπληρωµή τον Ιούνιο του 2023, επιστρέφοντας 8 δισ. ευρώ από το σύνολο των 13 δισ. ευρώ που έχει αντλήσει µέσω TLTRO από την ΕΚΤ.

Ευγενία Τζώρτζη Καθημερινή