Το σοκ στο εμπορικό ισοζύγιο της Ελλάδας από τις υψηλότερες τιμές του φυσικού αερίου θα είναι μεγαλύτερο από αυτό που προκάλεσαν οι πετρελαϊκές κρίσεις του 1974 και του 1979 και το εμπορικό έλλειμμα θα αυξηθεί κατά 4,3% του ΑΕΠ τουλάχιστον, προειδοποιεί η Capital Economics. Αυτό θα ισχύσει και σε άλλες οικονομίες της Ευρωζώνης, όπως προσθέτει, ενώ υπογραμμίζει πως και τα δύο πετρελαϊκά σοκ ακολουθήθηκαν από ύφεση. Οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου (TTF) έχουν εκτοξευθεί από τα 20 ευρώ/mwh πριν από την πανδημία σε περίπου 280 ευρώ σήμερα, καταγράφοντας δεκαπενταπλάσια αύξηση. Στην Ευρώπη, τα μόνα συγκρίσιμα γεγονότα είναι τα σοκ στις τιμές του πετρελαίου της δεκαετίας του 1970, όταν η τιμή του αργού Brent τριπλασιάστηκε το 1974 και στη συνέχεια διπλασιάστηκε το 1979.

Για να υπολογίσει το μέγεθος του σοκ στο εμπορικό ισοζύγιο που προκύπτει από το άλμα των τιμών της ενέργειας, ο οίκος λαμβάνει υπόψη τον όγκο του πετρελαίου και του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται, την τιμή καθώς και το γεγονός ότι ορισμένες χώρες παράγουν πετρέλαιο ή φυσικό αέριο. Η ανάλυση της Capital Economics επικεντρώνεται σε επτά χώρες της Ευρωζώνης –Γαλλία, Ολλανδία, Αυστρία, Γερμανία, Ελλάδα, Ιταλία και Ισπανία– συν τις ΗΠΑ, τον Καναδά και το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ υποθέτει ότι η τιμή του φυσικού αερίου φέτος θα διαμορφωθεί κατά μέσον όρο στα 200 ευρώ/mwh. Οπως καταλήγει, η Ιταλία και η Ελλάδα θα βιώσουν τους ισχυρότερους κλυδωνισμούς ως ποσοστό του ΑΕΠ και κατά πολύ μεγαλύτερους σε σχέση με το 1974 και το 1979.

Σε γενικές γραμμές, το μέγεθος του σοκ στο εμπορικό ισοζύγιο από την κρίση στο πετρέλαιο το 1974 και το 1979 κυμαινόταν από το 1,6% έως και το 2,8% του ΑΕΠ στις χώρες που εξετάζονται.

Οσον αφορά την τρέχουσα κρίση, η Γαλλία είναι η χώρα της Ευρωζώνης που θα αντιμετωπίσει το μικρότερο σοκ στο εμπορικό ισοζύγιό της φέτος (1,9% του ΑΕΠ) και η Ιταλία το μεγαλύτερο (4,4%).

Οι διαφορές μεταξύ των χωρών αντικατοπτρίζουν σε μεγάλο βαθμό διαφορετικές ποσότητες αερίου που χρησιμοποιούνται σε σύγκριση με το μέγεθος των οικονομιών. Η Αυστρία και η Γαλλία χρησιμοποιούν περίπου το μισό αέριο ανά ευρώ του ΑΕΠ σε σχέση με τη Γερμανία και την Ιταλία.

Για πέντε από τις επτά χώρες της Ευρωζώνης που εξετάζει η Capital Economics –Αυστρία, Γερμανία, Ελλάδα, Ιταλία και Ισπανία– το σοκ του φυσικού αερίου φέτος θα είναι μεγαλύτερο από το πετρελαϊκό σοκ του 1974 ή του 1979, με τη Γαλλία και την Ολλανδία να αποτελούν εξαίρεση. Ειδικά για την Ελλάδα υπολογίζεται πως το «χτύπημα» στο εμπορικό ισοζύγιο θα αγγίξει το 4,3% του ΑΕΠ, έναντι 2,5% και σχεδόν 2% κατά τα πετρελαϊκά σοκ του 1979 και 1974, αντιστοίχως.

Η Capital Economics υπογραμμίζει πάντως πως καθώς η τιμή του φυσικού αερίου έχει αυξηθεί δραματικά τις τελευταίες εβδομάδες, είναι πολύ πιο πιθανό οι εκτιμήσεις της να υποτιμούν σημαντικά το μέγεθος του εμπορικού σοκ. Αν η τιμή του TTF παραμείνει στο επίπεδο που έχει φτάσει σήμερα μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, η μέση τιμή του φυσικού αερίου το 2022 θα είναι 25% υψηλότερη από τα 200 ευρώ που έχει υπολογίσει και συνεπώς το εμπορικό σοκ θα είναι πολύ μεγαλύτερο.

Ελευθερία Κουρταλή Καθημερινή